Fizyk Maria Strømme Przedstawia Model Świadomości jako Fundamentalnego Pola Rzeczywistości

Profesor Maria Strømme, fizyczka norweskiego pochodzenia pracująca w Szwecji, zaproponowała nowy model teoretyczny dotyczący genezy wszechświata i natury świadomości. Strømme, związana z Uniwersytetem w Uppsali, gdzie od 2004 roku pełni funkcję profesora nanotechnologii, argumentuje, że świadomość stanowi element fundamentalny rzeczywistości, a nie wyłącznie produkt aktywności mózgowej. Jej publikacja, zatytułowana „Uniwersalna świadomość jako pole fundamentalne: teoretyczny most między fizyką kwantową a filozofią niedualną”, ukazała się 13 listopada 2025 roku w czasopiśmie AIP Advances, gdzie została wyróżniona jako najlepsza w numerze i umieszczona na okładce.

Centralnym założeniem teorii Strømme jest teza, że świadomość poprzedza struktury takie jak czas, przestrzeń i materia, co stanowi odejście od materialistycznych paradygmatów. Badaczka modeluje uniwersalną świadomość jako pole podstawowe, w którym indywidualna percepcja różnicuje się poprzez mechanizmy takie jak łamanie symetrii i fluktuacje kwantowe. Strømme określiła to jako ambitną próbę opisania funkcjonowania naszej doświadczanej rzeczywistości. Model ten sugeruje, że postrzegana odrębność świadomości jednostkowej jest iluzją, wywodzącą się z ujednoliconego, bezkształtnego podłoża, co stanowi alternatywę dla redukcjonistycznych poglądów neurobiologicznych.

Ramowe założenia modelu uwzględniają stan przed Wielkim Wybuchem jako bezczasowy, niedyferencjowany potencjał istniejący przed powstaniem przestrzeni i czasu, co nawiązuje do dorobku fizyków takich jak Einstein, Schrödinger, Heisenberg i Planck. Praca ta odnotowuje analogie w historycznych argumentach, między innymi Eugena Wignera, dotyczących roli świadomości obserwatora w kolapsie funkcji falowej. Zgodnie z modelem Strømme, indywidualne myśli mają zdolność strukturyzowania subiektywnych doświadczeń poprzez wywoływanie „kolapsu” pola uniwersalnego do zaobserwowanego stanu. Implikacje te rezonują z nowymi teoriami grawitacji kwantowej, sugerującymi, że czasoprzestrzeń wyłania się z głębszego porządku przedczasoprzestrzennego.

Badania Strømme są szczególnie aktualne w świetle zwiększonego w 2025 roku zainteresowania naukowego podejściami interdyscyplinarnymi do zagadnienia świadomości. Maria Strømme, która w 2004 roku została najmłodszą profesorką w Szwecji w dziedzinie technicznej, posiada bogate doświadczenie w nanotechnologii, legitymując się 27 patentami w ośmiu grupach patentowych i ponad 160 artykułami naukowymi. Jej nowa teoria oferuje matematyczne podstawy dla zrozumienia nielokalności oraz struktury doświadczenia subiektywnego, co może otworzyć nowe ścieżki dla badań w fizyce, kosmologii i neuronauce. Teoria ta formułuje również w kategoriach mechaniki kwantowej sugestię, że indywidualna świadomość powraca do uniwersalnego pola po śmierci.