Wczesna Orientacja Zawodowa jako Klucz do Redukcji Rezygnacji i Wzrostu Gotowości Kariery

Współczesna koncepcja edukacji progresywnej kładzie silny nacisk na nierozerwalny związek między zdobywaniem praktycznego doświadczenia a terminowym doradztwem zawodowym. Te dwa elementy uznaje się za fundamentalne dla osiągnięcia sukcesu przez uczniów. Analiza systemów orientacji zawodowej w takich krajach jak Hiszpania, Niemcy, Wielka Brytania i Kanada wyraźnie wskazuje na bezpośrednią zależność między jakością oferowanej pomocy w wyborze ścieżki kariery a poprawą wskaźników zatrudnienia oraz znaczącym spadkiem przedwczesnego przerywania nauki.

Mimo że Hiszpania osiągnęła historycznie niski poziom wskaźnika wczesnego wycofywania się z edukacji do roku 2024, jej wyniki nadal ustępują tym odnotowanym w innych państwach uczestniczących w badaniu. Niewystarczająca skuteczność wczesnego doradztwa karierowego tworzy przepaść między wiedzą akademicką a rzeczywistymi wymogami rynku pracy, co w konsekwencji hamuje rozwój niezbędnych kompetencji zawodowych.

Zaawansowane modele edukacyjne w jurysdykcjach takich jak Kanada, Dania i Wielka Brytania aktywnie integrują uczniów z autentycznymi procesami pracy już na wczesnych etapach. W Kanadzie praca z młodzieżą rozpoczyna się w okresie wczesnego dojrzewania, a letnie zatrudnienie traktowane jest jako kluczowy element przygotowania do samodzielnego życia zawodowego. Uczniowie mają dostęp do informacji o 4000 zawodach za pośrednictwem zautomatyzowanych „centrów wyboru”. Sarina Hopkins, dyrektor wykonawcza Kanadyjskiego Funduszu Rozwoju Kariery (CCDF), podkreśla, że zapewnienie wysokiej jakości doradztwa zawodowego to inwestycja strategiczna, która ma wpływ zarówno na wyniki w nauce, jak i przyszłą zdolność młodych ludzi do podjęcia pracy.

Wspólną cechą zaawansowanych systemów, obserwowaną w Niemczech, Kanadzie, Danii i Zjednoczonym Królestwie, jest kompleksowe i zintegrowane podejście. Obejmuje ono wczesne rozpoczęcie działań, ich ciągłość przez cały okres edukacyjny oraz skoordynowaną współpracę wszystkich zaangażowanych stron. W Niemczech szkoły uczestniczące w inicjatywie KAoA są zobowiązane do włączenia komponentu orientacji zawodowej, a za wysoką jakość doradztwa przyznawany jest certyfikat „Pieczęć Wyboru Zawodu” (Berufswahl-SIEGEL). W tym kraju na 1000 uczniów przypadać może czterech doradców zawodowych.

W przeciwieństwie do tego, usługi doradztwa zawodowego w niektórych innych krajach, na przykład w Stanach Zjednoczonych, bywają bardziej fragmentaryczne. Natomiast w Kanadzie i Wielkiej Brytanii instytucje państwowe sprawują nad tym procesem wyjątkową kontrolę. Rekomendacje dotyczące ulepszenia tych systemów obejmują zapewnienie adekwatnego finansowania dla personelu doradczego, włączenie pracy nad orientacją zawodową bezpośrednio do programu nauczania oraz rozwijanie trwałych partnerstw między placówkami edukacyjnymi a przedstawicielami biznesu.

Brytyjscy badacze, analizując udane praktyki w sześciu krajach, w tym w Kanadzie i Niemczech, zidentyfikowali brak ścisłej interakcji między szkołami a pracodawcami jako słaby punkt obecnych systemów. Pracodawcy dysponują bowiem unikalną wiedzą na temat faktycznych procesów pracy i najbardziej poszukiwanych kompetencji. Taka integracja, oparta na danych i doświadczeniu praktycznym, daje obywatelom przewagę konkurencyjną na globalnym rynku pracy.