Aomori Semtindeki Mavi Işıklar, 7,6 Büyüklüğündeki Depremi İşaret Ederek Deprem Işıkları Tartışmasını Yeniden Alevlendirdi

Japonya'nın Aomori vilayetinin kuzey kırsal bölgelerinde yaşayanlar, 8 Aralık 2025 Pazartesi gecesi, şiddetli bir sismik olayın hemen öncesinde gökyüzünde parlayan mavi ışıklara tanıklık etti. Japonya Meteoroloji Ajansı'nın (JMA) başlangıçta Mwc 7.6 olarak belirlediği ve daha sonra 7,6 büyüklüğüne revize ettiği bu depremle ilişkilendirilen bu gözlem, bilim camiasının dikkatini bir kez daha Deprem Işıkları (EQL) olarak bilinen fenomene çekti.

Sismik aktivite, Tokyo saati ile 23:15'te (JST) meydana geldi. Depremin merkez üssü, Aomori kıyılarının açıklarında, Pasifik Okyanusu'nda tespit edildi. Görgü tanıkları, mavi parlamaları, gece gökyüzünü birkaç saniyeliğine aydınlatan ani şeritler ve titreşimler olarak tanımladı. Depremin sonuçları ağır oldu: En az 52 kişi yaralandı ve Hokkaido ile Sanriku'nun bazı bölgeleri için geçici uyarı yayınlanmasına neden olan 70 santimetreye varan tsunamiler tetiklendi. Ayrıca, Aomori'de yaklaşık 2.700 ev elektriksiz kaldı.

Bu olay, jeofizikte EQL'nin doğası hakkındaki temel soruyu yeniden gündeme getirdi. Kabul gören önde gelen teorilerden biri, yer kabuğundaki tektonik gerilimin elektrik yükleri ürettiğini ve bu yüklerin, piezoelektrik etki gibi mekanizmalar aracılığıyla yüzey üzerindeki havayı iyonize ettiğini öne sürüyor. Öte yandan, bazı uzmanlar bu ışıkların, elektrik iletim hatlarındaki patlamalarla yanlış tanımlanmış olabileceği ihtimaline dikkat çekiyorlar.

Tarihsel veriler, EQL'nin sismik faaliyetlerle olan bağını açıkça gösteriyor. 2014 yılında yapılan ve doğrulanmış 65 vakayı inceleyen bir araştırma, bu olayların %80'inin 5.0'ın üzerindeki büyüklükteki depremler sırasında ve genellikle kıtasal yarık bölgelerinde gerçekleştiğini ortaya koydu. Bu durum, tektonik gerilimin hızlı birikimi ile fayın kırılmasından hemen önce ışık şeklinde enerji salınımı arasında olası bir korelasyon olduğunu düşündürüyor.

Japonya Deprem Araştırma Kurumu, tahmin yöntemlerini geliştirirken elektromanyetik göstergeler ve iyonosferdeki değişimler de dahil olmak üzere birçok öncü işareti kullanmaktadır. Sismolog Susan Huff gibi bilim insanları, bu tür parlamaları tektonik aktiviteyle ilişkilendirerek, kaya sürtünmesinden kaynaklanan metan veya radon gibi yer altı gazlarının kendiliğinden tutuşmasının olası rolünü varsayıyorlar. Her ne kadar kesin deprem tahmini hala ulaşılamaz bir hedef olsa da, Aomori'deki mavi ışıklar gibi görsel anomaliler, gelecekteki jeofizik araştırmalar için değerli ampirik materyal sunmaktadır.