Blauwe luchtvlammen boven Aomori gingen vooraf aan aardbeving met magnitude 7,6, heropenen debat over aardbevingslichten

In de nacht van maandag 8 december 2025 waren bewoners van de noordelijke plattelandsgebieden in de Japanse prefectuur Aomori getuige van heldere blauwe flitsen aan de hemel. Deze visuele verschijnselen deden zich kort voor een zeer krachtige seismische gebeurtenis voor. Dit specifieke fenomeen, in verband gebracht met de beving die door het Japan Meteorologisch Agentschap (JMA) werd vastgesteld op een magnitude van 7,6 (na aanvankelijke metingen van Mwc 7.6), heeft de wetenschappelijke gemeenschap opnieuw attent gemaakt op de discussie rondom zogenaamde aardbevingslichten, of Earthquake Light Phenomena (EQL).

De beving zelf vond plaats om 23:15 lokale tijd (JST). Het epicentrum lag in de Stille Oceaan, niet ver van de kustlijn van Aomori. Getuigen beschreven de blauwe lichtflitsen als plotselinge strepen en pulserende gloed die de nachtelijke hemel voor enkele seconden verlichtten. De nasleep van deze aardbeving was aanzienlijk: minstens 52 personen raakten gewond. Bovendien veroorzaakte de schokgolven een kleine tsunami van maximaal 70 centimeter, wat leidde tot tijdelijke waarschuwingen voor delen van Hokkaido en Sanriku. In Aomori zelf zaten ongeveer 2.700 huishoudens zonder stroom.

Dit recente incident heeft de fundamentele vraag binnen de geofysica over de oorsprong van EQL weer op de voorgrond geplaatst. Een van de meest prominente hypotheses stelt dat de enorme spanningen in de aardkorst elektrische ladingen genereren. Deze ladingen zouden vervolgens de lucht boven het oppervlak ioniseren, mogelijk door mechanismen zoals het piëzo-elektrisch effect. Tegelijkertijd wijzen sommige deskundigen op de mogelijkheid dat deze lichtverschijnselen verkeerd geïnterpreteerd worden, en dat het in werkelijkheid zou kunnen gaan om ontladingen of explosies in hoogspanningsleidingen in de buurt.

De historische context toont een duidelijke correlatie tussen EQL en seismische activiteit. Een studie uit 2014, die 65 geverifieerde gevallen analyseerde, toonde aan dat 80 procent van deze lichtverschijnselen plaatsvond tijdens bevingen met een magnitude van meer dan 5.0, vaak in gebieden met continentale breuklijnen. Dit wijst op een mogelijke samenhang tussen de snelle accumulatie van tektonische druk en de energieafgifte in de vorm van licht, precies op het moment dat de breuklijn bezwijkt.

Het Japanse Bureau voor Aardbevingsonderzoek blijft zijn voorspellingsmethoden verfijnen door gebruik te maken van diverse indicatoren, waaronder elektromagnetische signalen en veranderingen in de ionosfeer. Wetenschappers, zoals de seismologe Susan Huff, koppelen dergelijke gloed aan onderliggende tektonische bewegingen. Zij suggereren dat de vrijlating van ondergrondse gassen, zoals methaan of radon, een rol kan spelen; deze gassen zouden spontaan kunnen ontbranden door de wrijving tussen de gesteenten. Hoewel een nauwkeurige aardbevingsvoorspelling vooralsnog een verre droom blijft, leveren visuele anomalieën zoals de blauwe flitsen boven Aomori waardevolle empirische gegevens voor nader geofysisch onderzoek.