Guinee: Militiare Junta Verlengt Presidentstermijnen in Constitutioneel Referendum Te midden van Politieke Beperkingen

Op 21 september 2025 hield Guinee een constitutioneel referendum, een gebeurtenis die de politieke toekomst van het West-Afrikaanse land aanzienlijk kan beïnvloeden. Het referendum, georganiseerd onder toezicht van de militaire junta onder leiding van generaal Mamady Doumbouya, stelt ingrijpende wijzigingen voor in de grondwet, waaronder een verlenging van de presidentstermijn van vijf naar zeven jaar en de mogelijkheid voor militairen om zich verkiesbaar te stellen.

De junta, die in 2021 de macht greep, had aanvankelijk beloofd het land tegen eind 2024 terug te brengen naar civiel bestuur, een deadline die werd gemist. Dit leidde tot de planning van het huidige referendum. De politieke sfeer in Guinee wordt gekenmerkt door kritiek op de junta vanwege politieke beperkingen en het uitblijven van een duidelijke overgang naar democratie. Grote oppositiepartijen, zoals de Union of Democratic Forces of Guinea (UFDG) en de Rassemblement du Peuple de Guinée (RPG), zijn geschorst, wat de inclusiviteit van het proces in twijfel trekt. Deze partijen hebben opgeroepen tot een boycot van de stemming, uit vrees dat de grondwetswijzigingen de macht van de junta zullen bestendigen.

Critici stellen dat de voorgestelde grondwetswijzigingen zijn ontworpen om de macht van de junta te legitimeren en generaal Doumbouya in staat te stellen zich kandidaat te stellen voor het presidentschap. Zij wijzen erop dat de nieuwe grondwet, in tegenstelling tot het eerdere overgangshandvest, geen verbod bevat op deelname van militairen aan verkiezingen. Dit, in combinatie met een verlenging van de presidentstermijn en de invoering van een Senaat waarvan een deel door de president wordt benoemd, voedt de zorgen over een versterking van de uitvoerende macht. Supporters van de hervormingen beweren echter dat deze noodzakelijk zijn voor de nationale ontwikkeling en stabiliteit.

Internationale waarnemers hebben hun bezorgdheid geuit over de transparantie en inclusiviteit van het referendumproces, gezien de politieke beperkingen en de schorsing van oppositiepartijen. De situatie in Guinee weerspiegelt een bredere trend in West-Afrika, waar militaire coups sinds 2020 hebben geleid tot instabiliteit en vertragingen in democratische overgangen, zoals te zien is in Mali, Burkina Faso en Niger. De Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) worstelt met het effectief aanpakken van deze crises en het handhaven van democratische normen in de regio.

Ondanks de kritiek en de boycotoproepen, wordt verwacht dat het referendum zal worden goedgekeurd, mede door de beperkte mogelijkheden voor oppositiepartijen om campagne te voeren. De resultaten van het referendum worden de komende dagen verwacht en zullen bepalen hoe de machtsstructuur in Guinee eruit zal zien en welke impact dit zal hebben op de democratische vooruitzichten van het land en de bredere regio.