Sốt XO: Gia vị hải sản từ Hồng Kông khuấy động làng ẩm thực toàn cầu

Sốt XO, một loại gia vị hải sản cay nồng có nguồn gốc từ Hồng Kông, đang trở thành nguồn cảm hứng cho sự đổi mới ẩm thực trên toàn thế giới.

Theo truyền thống, loại sốt này được chế biến từ các nguyên liệu cao cấp như sò điệp khô, tôm khô và thịt heo muối, mang đến hương vị umami đậm đà và phức tạp cho các món ăn. Ra đời vào những năm 1980 tại Hồng Kông, có lẽ tại nhà hàng Spring Moon thuộc khách sạn Peninsula, sốt XO ban đầu được đặt tên theo loại rượu cognac XO (extra old) để thể hiện sự sang trọng và đẳng cấp. Tuy nhiên, bản thân loại sốt này không chứa cognac mà thay vào đó là sự kết hợp tinh tế của các loại hải sản khô được băm nhỏ, ớt, hành và tỏi, tạo nên một kết cấu sệt, giống mứt hơn là một loại sốt mịn thông thường.

Hương vị đặc trưng của nó là sự cân bằng giữa mặn, ngọt, cay và umami, khiến nó trở thành một loại gia vị đa năng. Sự phát triển gần đây cho thấy sự xuất hiện của các phiên bản sáng tạo, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng. Đáng chú ý là sự ra đời của các phiên bản thuần chay, sử dụng nấm hương hoặc các nguyên liệu thực vật khác để thay thế hải sản, mang lại hương vị umami tương tự mà không cần sản phẩm động vật.

Các công ty như McCormick cũng đã giới thiệu các biến thể như sốt XO chay hoặc theo phong cách Ý, mở rộng thêm phạm vi ứng dụng của loại gia vị này. Những cải tiến này không chỉ làm phong phú thêm thế giới ẩm thực mà còn giúp sốt XO trở nên dễ tiếp cận hơn với nhiều đối tượng hơn. Từ món mì Ý sốt XO đến các món ăn fusion kết hợp với ẩm thực quốc tế, sốt XO đang chứng minh khả năng thích ứng và sáng tạo không ngừng.

Nó đã vượt ra khỏi phạm vi ẩm thực châu Á truyền thống để trở thành một loại gia vị được ưa chuộng trên toàn cầu, được các đầu bếp đánh giá cao vì khả năng nâng tầm hương vị của hầu hết các món ăn, từ các món chính đến các món ăn kèm đơn giản.