Rösti: Món Khoai Tây Thụy Sĩ và Sự Chia Rẽ Văn Hóa

Rösti, một món ăn truyền thống nổi tiếng của Thụy Sĩ, thực chất là một chiếc bánh khoai tây lớn, giòn rụm, thể hiện một kỹ thuật chế biến khoai tây đặc trưng. Bí quyết để đạt được lớp vỏ ngoài màu vàng óng và độ giòn hoàn hảo nằm ở khâu loại bỏ cẩn thận lượng nước dư thừa khỏi khoai tây đã được bào sợi. Trong quá trình này, tinh bột tự nhiên đóng vai trò là chất kết dính thiết yếu, loại bỏ hoàn toàn nhu cầu phải thêm trứng hoặc bột mì vào công thức.

Về mặt lịch sử, Rösti khởi nguồn là bữa sáng của nông dân tại bang Bern, được thiết kế để cung cấp năng lượng dồi dào cho cả ngày lao động. Có nhiều biến thể trong cách chế biến: một số công thức ưa chuộng sử dụng khoai tây đã được luộc sơ và làm nguội trước, trong khi phương pháp phổ biến khác lại dùng khoai tây sống, sau đó vắt kiệt nước một cách kỹ lưỡng. Việc lựa chọn giống khoai tây là yếu tố then chốt; các giống giàu tinh bột sẽ tạo nên cấu trúc bên trong mềm mại hơn. Tương tự, loại chất béo dùng để chiên—dù là dầu thực vật hay bơ đã được làm trong—cũng ảnh hưởng lớn đến độ giòn tối đa của món ăn.

Những nét đặc trưng vùng miền được thể hiện rõ qua các thành phần khác nhau. Chẳng hạn, phiên bản Rösti của Basel thường có thêm hành tây thái mỏng được trộn vào khoai tây trước khi chiên. Bang Valais, nơi có ngọn núi Matterhorn hùng vĩ, lại nổi tiếng với vô số biến thể của món ăn này. Trong một số công thức của Valais, người ta thường đặt thịt nguội, phô mai và trứng ốp la lên chiếc bánh Rösti đã chín, sau đó đem nướng, hoặc đôi khi kết hợp với cá hun khói và sốt tartar.

Rösti đã vươn lên tầm quan trọng toàn cầu như một món ăn kèm linh hoạt, thường được dùng kèm với các món chính như món thịt bê thái lát kiểu Zurich (Zürcher Geschnetzeltes). Mặc dù có giá trị ẩm thực cao, món ăn này đôi khi không được xếp vào nhóm thực phẩm lành mạnh do lượng dầu mỡ cần thiết trong quá trình chế biến. Bản thân món ăn này đã đặt tên cho một thuật ngữ chính trị quan trọng của Thụy Sĩ: “Röstigraben” (Hào Rösti), dùng để mô tả sự khác biệt về văn hóa và ngôn ngữ giữa vùng Romandie nói tiếng Pháp và các bang nói tiếng Đức của đất nước.

Trong khi người Thụy Sĩ thường thích thưởng thức Rösti một cách nguyên bản, ẩm thực thế giới lại mang đến vô số sự bổ sung, bao gồm phô mai, thịt xông khói, táo hoặc rau thơm tươi, điều này nhấn mạnh khả năng thích ứng về mặt ẩm thực của nó. Quy trình kỹ thuật nhằm đạt được kết cấu hoàn hảo đòi hỏi sự chú ý đến từng chi tiết, chẳng hạn như việc phân bổ khối lượng khoai tây đều khắp chảo và tạo hình các cạnh bánh gọn gàng để tránh bị cháy xém. Rösti vẫn là niềm tự hào ẩm thực, một món ăn đòi hỏi sự tinh tế và tỉ mỉ để đạt đến độ hoàn hảo.