Nghiên cứu mới đã xác định được các tế bào thần kinh cụ thể trong vùng dưới đồi (hypothalamus) đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa lượng đường trong máu trong khi ngủ, đi ngược lại quan niệm phổ biến rằng cơ thể hoạt động kém đi trong giấc ngủ.
Một nghiên cứu được công bố vào tháng 8 năm 2025 trên tạp chí Molecular Metabolism cho thấy một nhóm tế bào thần kinh nhất định trong vùng dưới đồi, nằm ở nhân bụng giữa (ventromedial nucleus - VMH), giúp duy trì lượng glucose ổn định. Các tế bào thần kinh này, được gọi là VMH Cckbr, hoạt động trong bốn giờ đầu tiên của giấc ngủ, đảm bảo cung cấp đủ glucose cho não và cơ thể, ngăn ngừa tình trạng hạ đường huyết ban đêm. Theo Tiến sĩ Alison Affinati từ Đại học Michigan, quá trình này bao gồm việc kích hoạt đốt cháy chất béo, tạo ra glycerol, một chất mà cơ thể có thể chuyển đổi thành đường.
Việc kích hoạt nhân tạo các tế bào thần kinh VMH Cckbr ở chuột đã dẫn đến sự gia tăng nồng độ glycerol của chúng, cho thấy vai trò của chúng trong việc điều hòa glucose. Phát hiện này có ý nghĩa quan trọng đối với việc hiểu các rối loạn trao đổi chất như tiền tiểu đường. Các nhà nghiên cứu cho rằng những người mắc bệnh tiền tiểu đường có thể trải qua quá trình phân hủy chất béo tăng lên vào ban đêm do các tế bào thần kinh vùng dưới đồi hoạt động quá mức, dẫn đến lượng đường trong máu cao hơn.
Nghiên cứu nhấn mạnh rằng kiểm soát glucose là một quá trình phức tạp, liên quan đến sự phối hợp của nhiều nhóm tế bào thần kinh. Một nghiên cứu năm 2015 trên tạp chí Diabetologia đã chỉ ra rằng việc thiếu ngủ (chỉ ngủ 4 giờ mỗi đêm trong bốn đêm liên tiếp) có thể làm tăng 15-30% nồng độ axit béo trong máu vào cuối đêm và sáng sớm, đồng thời làm giảm khả năng điều hòa lượng đường trong máu của insulin. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của giấc ngủ đủ giấc đối với sức khỏe trao đổi chất.
Những phát hiện này có thể mở đường cho các phương pháp điều trị mới đối với các rối loạn trao đổi chất, bao gồm cả tiền tiểu đường, bằng cách cung cấp hiểu biết sâu sắc hơn về cơ chế điều hòa phức tạp của lượng đường trong máu trong giấc ngủ. Việc duy trì giấc ngủ chất lượng, không bị gián đoạn từ 7-9 giờ mỗi đêm có thể giúp giảm khoảng 30% nguy cơ tiến triển thành bệnh tiểu đường loại 2, theo một nghiên cứu được công bố trên Eureka Health.