Một nhóm các nhà khảo cổ học từ Đại học Jaén đã khai quật được một thánh địa lớn tại Jódar, Jaén, có niên đại hơn 2.500 năm tuổi, được mô tả chi tiết trên tạp chí Complutum. Địa điểm này, được gọi là El Fontanar, dường như đã từng là một ngôi đền thờ vũ trụ, được thiết kế đặc biệt để phục vụ cho các nghi lễ vào dịp đông chí. Điểm nhấn của phát hiện này là một khối đá nguyên khối cao hơn 5 mét.
Vào ngày đông chí, ánh sáng mặt trời chiếu vào khối đá tạo ra một bóng đổ mô phỏng hình ảnh bộ phận sinh dục nữ, tượng trưng cho sự kết hợp thiêng liêng giữa các lực lượng nam tính và nữ tính. Các nhà nghiên cứu tin rằng nghi lễ này đại diện cho một nghi thức sinh sản và tái sinh thần thoại, một chủ đề phổ biến trong thế giới Địa Trung Hải cổ đại.
Phát hiện này mang đến cái nhìn sâu sắc độc đáo về các thực hành nghi lễ và thiên văn của các nền văn hóa Iberia cổ đại, nhấn mạnh sự tích hợp của quan sát thiên văn vào thiết kế không gian thiêng liêng của họ. Khối đá nguyên khối, cao 5,3 mét, được đặt đối diện với một hốc đá cao gần 7 mét có lối vào hình chữ V, được các nhà khảo cổ diễn giải là biểu tượng mạnh mẽ cho nữ tính. Phía trước khối đá nguyên khối có hai viên đá hình trụ nhỏ hơn.
Một tảng đá lớn phía trên lối vào gợi nhớ đến ống dẫn trứng, trong khi các đường nét đá phía dưới tạo thành một vùng lõm giống âm hộ. Vào lúc bình minh ngày đông chí, những tia nắng đầu tiên chạm vào đỉnh của khối đá nguyên khối, bóng của nó đổ dài trên mặt đất, chạm vào vùng lõm ở chân hốc đá trước khi rút lại khi mặt trời lên cao. Các học giả giải thích đây là một sự tái hiện có chủ ý của nghi lễ "hierogamy" – sự kết hợp thiêng liêng giữa lực lượng mặt trời nam tính và nữ thần sinh sản.
Hình ảnh này, phổ biến khắp Địa Trung Hải, đã được khắc vào chính cảnh quan và đồng bộ với bầu trời. Khu phức hợp đá này đại diện cho một nghi lễ "hierogamy" – một cuộc hôn nhân thiêng liêng giữa các vị thần, phổ biến trong thế giới Địa Trung Hải cổ đại. Nghi lễ này xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau ở các nền văn hóa, từ Ai Cập đến Hy Lạp, nhưng di tích ở Tây Ban Nha lại là một biểu hiện vật chất độc đáo của chủ đề thần thoại này.
Thời điểm diễn ra vào dịp đông chí có ý nghĩa sâu sắc đối với người Iberia cổ đại, đánh dấu khoảnh khắc người hùng mặt trời đi vào thế giới ngầm để hợp nhất với nữ thần sinh sản. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Complutum đại diện cho nhiều năm khai quật và phân tích cẩn thận của các nhóm từ Đại học Jaén. Công trình của họ không chỉ làm sáng tỏ những thành tựu kỹ thuật của người Iberia cổ đại mà còn cả thế giới quan tâm linh phức tạp của họ, nơi trái đất và bầu trời được kết nối mật thiết. Theo các nhà khảo cổ học thiên văn, vị trí của khối đá nguyên khối và hốc đá cho phép tạo ra một "lịch nghi lễ" được đồng bộ hóa với chuyển động của mặt trời.
Các cuộc điều tra trong tương lai tại El Fontanar hứa hẹn sẽ tiết lộ thêm những hiểu biết sâu sắc về các thực hành thiên văn của người Iberia và ý nghĩa văn hóa rộng lớn hơn của chúng. Địa điểm này, có niên đại từ thế kỷ thứ 5 hoặc thứ 4 trước Công nguyên, trước sự phát triển của các khu định cư lớn của người Iberia trong khu vực, cho thấy các thực hành tôn giáo đã định hình vùng đất này trước khi đô thị hóa diễn ra.
Nó cũng kết nối với cảnh quan nghi lễ rộng lớn hơn của nơi di tích El Pajarillo, đại diện cho hành trình của người hùng xuống địa ngục. Cùng nhau, những di tích này tạo ra một con đường thiêng liêng nơi thần thoại, lãnh thổ và thiên văn học giao thoa. Thánh địa El Fontanar nhấn mạnh cách các dân tộc cổ đại tích hợp thiên văn học, kiến trúc và tâm linh.
Trên khắp các nền văn hóa, ngày đông chí đánh dấu một bước ngoặt, một chiến thắng của ánh sáng trước bóng tối. Ở Iberia, khoảnh khắc này đã được bất tử hóa bằng đá, pha trộn thần thoại với thực tế vũ trụ. Đối với khảo cổ học hiện đại, khám phá này nêu bật sự tinh tế của nghi lễ Iberia và chiều sâu kết nối biểu tượng của họ với thế giới tự nhiên.