Các nhà khảo cổ đã công bố một phát hiện quan trọng vào tháng 9 năm 2025: một cấu trúc kim tự tháp ẩn mình gần thành phố Barus, Lebanon, với niên đại ước tính khoảng 2.300 năm tuổi.
Công trình này không chỉ là một di tích lịch sử đơn lẻ mà còn là một phần của một quần thể lớn hơn, gợi mở về các hoạt động nông nghiệp và lưu trữ phức tạp trong quá khứ. Sử dụng kỹ thuật khảo sát từ tính tiên tiến, các nhà nghiên cứu đã lập bản đồ chi tiết ba hecta đất nông nghiệp xung quanh kim tự tháp. Kết quả cho thấy sự hiện diện của các bức tường, không gian và một căn phòng bí ẩn, tất cả đều chỉ ra rằng kim tự tháp này từng là trung tâm của một khu phức hợp lớn hơn, có vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế và nông nghiệp của vùng.
Vị trí của kim tự tháp gần sông Nahr Souss, một dòng chảy quan trọng trong khu vực Barus, càng củng cố thêm mối liên hệ giữa công trình này với môi trường tự nhiên và các hoạt động sinh kế của cư dân cổ đại. Các vật liệu thu thập được, bao gồm các bình chứa lớn và đồ gốm La Mã, cho thấy kim tự tháp đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế địa phương. Các nhà khoa học tin rằng kiến trúc và vị trí của nó có liên quan đến chu kỳ tự nhiên của biển, một yếu tố then chốt cho các hoạt động hàng hải và nông nghiệp tại các khu vực ven biển lịch sử, phản ánh sự hiểu biết sâu sắc của người xưa về mối liên kết giữa con người và môi trường.
Việc mở rộng du lịch tại Barus gần đây đã dẫn đến sự gia tăng các công trình xây dựng mới, bao gồm cả việc cho thuê nhà ngắn hạn tại các khu vực khảo cổ. Các địa danh như Asawir và các hệ thống nông nghiệp cổ đại giờ đây có thể nhìn thấy rõ hơn trong bối cảnh phát triển đô thị, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn di sản văn hóa trước những thách thức đương đại. Lebanon, với lịch sử phong phú kéo dài hàng ngàn năm, đang đối mặt với bài toán cân bằng giữa phát triển và gìn giữ quá khứ, đặc biệt là khi các di sản như các đền thờ ở Baalbek, một Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, cần được bảo vệ nghiêm ngặt trước các tác động bên ngoài.
Các cuộc khảo sát từ tính đã phát hiện nhiều điểm bất thường, nhưng để hiểu rõ hơn về cấu trúc và chức năng của kim tự tháp, cần có thêm các nghiên cứu chuyên sâu. Một cuộc khai quật thăm dò gần đó đã phát hiện một cấu trúc bên ngoài có thiết kế tương đồng với kim tự tháp chính, gợi ý về một phong cách kiến trúc thống nhất trong toàn bộ khu phức hợp. Các nhà nghiên cứu đề xuất kết hợp khảo sát từ tính với radar xuyên đất (GPR) để có kết quả chính xác hơn, đồng thời các cuộc khai quật sâu hơn tại các địa điểm chính của kim tự tháp sẽ làm sáng tỏ quá trình phát triển, thời kỳ sử dụng và sự biến đổi chức năng của công trình này qua các thế kỷ.
Những khám phá này mang đến một góc nhìn mới mẻ về lối sống và các hoạt động của các cộng đồng ven biển cổ đại ở Barus, đồng thời nêu bật tầm quan trọng của việc bảo vệ hồ sơ lịch sử trong bối cảnh những thay đổi nhanh chóng của thế giới hiện đại. Việc bảo tồn các di tích khảo cổ như kim tự tháp này không chỉ là trách nhiệm với quá khứ mà còn là sự đầu tư cho tương lai, giúp thế hệ sau hiểu rõ hơn về cội nguồn và sự phát triển của nền văn minh nhân loại.