Một nghiên cứu đột phá đã hé lộ một sự thật đáng kinh ngạc: giao tiếp của con người trên khắp thế giới tuân theo một nhịp điệu sinh học nội tại, được cấu trúc thành các đơn vị ngữ điệu (intonation units - IUs) lặp lại đều đặn khoảng 1,6 giây một lần.
Phát hiện này, được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) vào tháng 8 năm 2025, là kết quả của công trình do Tiến sĩ Maya Inbar dẫn đầu, cùng với các Giáo sư Eitan Grossman và Ayelet N. Landau. Nghiên cứu đã phân tích hơn 650 bản ghi âm từ các cuộc trò chuyện tự nhiên thuộc 48 ngôn ngữ khác nhau, trải rộng trên 27 họ ngôn ngữ từ khắp các châu lục. Sử dụng một thuật toán tiên tiến, các nhà nghiên cứu đã xác định được các đơn vị ngữ điệu trong lời nói tự phát, cho thấy rằng bất kể ngôn ngữ được sử dụng là gì, con người có xu hướng tự nhiên phân chia lời nói của mình thành các khối nhịp điệu này.
Các đơn vị ngữ điệu này, về cơ bản là các cụm diễn đạt ngắn với sự biến đổi về cao độ, âm lượng và thời gian, đóng vai trò thiết yếu trong việc giúp người nghe theo dõi mạch ý, chuyển lượt lời và tiếp thu thông tin một cách hiệu quả. Điều đáng chú ý là nhịp điệu của các đơn vị ngữ điệu này không chỉ đơn thuần là một đặc điểm văn hóa mà còn bắt nguồn sâu sắc từ nhận thức và sinh học của con người. Các nhà khoa học nhận thấy rằng nhịp điệu này có mối tương quan với các hoạt động não bộ tần số thấp liên quan đến trí nhớ, sự chú ý và hành động có chủ ý.
Điều này cho thấy một mối liên hệ sâu sắc giữa cách chúng ta nói và cách chúng ta tư duy, phản ánh một nguyên tắc tổ chức bậc cao hơn, không phụ thuộc vào tốc độ tiết. Phát hiện này mang đến những hiểu biết sâu sắc về cách chúng ta quản lý luồng thông tin trong môi trường giao tiếp năng động và cách chúng ta xây dựng mối liên kết xã hội thông qua các cuộc trò chuyện. Hơn nữa, nhịp điệu này còn cung cấp những tín hiệu quan trọng cho trẻ em trong quá trình học ngôn ngữ, giúp chúng tiếp thu cấu trúc phức tạp của lời nói.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng nhịp điệu 1,6 giây này hoạt động như một tín hiệu cấu trúc phổ quát cho động lực học nhận thức trong cả việc sản xuất và thấu hiểu lời nói. Những kết quả này có ý nghĩa quan trọng đối với việc phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng giao tiếp tự nhiên hơn, cũng như trong việc điều trị các rối loạn ngôn ngữ và hiểu sâu hơn về chức năng thần kinh.
Trong lĩnh vực trị liệu ngôn ngữ, AI đang ngày càng được ứng dụng để hỗ trợ chẩn đoán chính xác hơn các vấn đề như tật nói lắp, chứng khó đọc, và các chậm trễ ngôn ngữ khác, đồng thời giúp xây dựng các kế hoạch điều trị cá nhân hóa dựa trên phân tích mẫu lời nói. Điều này mở ra tiềm năng cải thiện đáng kể kết quả trị liệu và khả năng tiếp cận dịch vụ cho nhiều người. Cuối cùng, nghiên cứu này là lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng, ẩn dưới sự đa dạng phong phú của các ngôn ngữ trên thế giới là một nhịp điệu chung, một dòng chảy kết nối trải nghiệm giao tiếp của nhân loại, cho thấy sự hài hòa và trật tự vốn có trong cách chúng ta kết nối và thấu hiểu lẫn nhau.