Nhiều điều mê tín phổ biến ngày nay, như quan niệm mèo đen băng qua đường mang lại xui xẻo hay huýt sáo trong nhà sẽ khiến mất tiền, đều có nguồn gốc từ cách nhìn nhận thế giới của tổ tiên.
Niềm tin mèo đen mang lại điềm gở bắt nguồn từ Ai Cập cổ đại, nơi loài mèo được tôn thờ như thần linh. Tuy nhiên, vào thời Trung Cổ, Giáo hoàng Gregory IX năm 1233 đã ban hành sắc lệnh mô tả ma quỷ giống mèo, dẫn đến việc mèo bị săn lùng và thiêu sống hàng loạt. Sự kiện này được cho là góp phần làm dịch bệnh lan rộng do mèo, vật trung gian truyền bệnh, không còn được kiểm soát, tạo nên cơ sở lịch sử cho quan niệm mèo đen là điềm xấu.
Lời răn "không huýt sáo trong nhà kẻo mất tiền" liên quan đến niềm tin tiếng huýt sáo có thể thu hút tà ma hoặc các linh hồn xấu. Trong văn hóa Slavic, người ta tin rằng huýt sáo trong nhà sẽ mời gọi các linh hồn trú ngụ hoặc tà ma xâm nhập. Một giả thuyết khác từ thế kỷ 16 cho rằng các thương gia thường ngậm đồng xu để tránh làm rơi mất. Tiếng huýt sáo có thể khiến họ đánh rơi tiền, từ đó hình thành câu nói cảnh báo này.
Tiếng chim tu hú kêu dự báo tương lai là một tín ngưỡng phổ biến ở châu Âu và châu Á. Người Slavic liên kết loài chim này với nữ thần mùa xuân Zhiva, tin rằng số tiếng tu hú kêu có thể cho biết số năm còn lại cho đến khi kết hôn hoặc cái chết. Nghiên cứu khoa học hiện đại cho thấy sự đa dạng sinh học, bao gồm cả sự hiện diện của chim tu hú, có thể có mối liên hệ với tuổi thọ con người.
Trong văn hóa Slavic, bình rỗng được xem là điềm xấu, báo hiệu nghèo đói và cái chết. Tuy nhiên, tại Pháp vào thế kỷ 19, số tách trà rỗng trên bàn lại được coi là biểu tượng của sự xa hoa. Khi quân đội Nga tiến vào Paris năm 1814, binh lính đã giấu cốc rỗng dưới bàn để tránh trả tiền. Hành động này có thể đã dẫn đến thói quen dọn dẹp cốc rỗng, dần biến thành mê tín.
Ngưỡng cửa trong văn hóa Slavic tượng trưng cho ranh giới giữa thế giới con người và thế giới bên kia. Việc chuyển đồ vật qua ngưỡng cửa bị cho là có thể làm phiền các linh hồn người đã khuất và mang lại xui xẻo, phản ánh niềm tin sâu sắc về sự sống, cái chết và lòng tôn kính tổ tiên.
Người Slavic tin rằng có tiểu quỷ ở vai trái và thiên thần hộ mệnh ở vai phải. Những lời nói tốt đẹp sẽ bị tiểu quỷ làm hỏng, và tiếng gõ hay tiếng huýt sáo được cho là có thể xua đuổi nó. Số ba, xuất phát từ truyền thống Kitô giáo (Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần), cũng được coi là con số may mắn. Nghi thức này vẫn tồn tại, khi con người vô thức thêm âm thanh "tsif-tsif-tsif" để cầu may sau khi nói điều gì đó tốt đẹp.
Nguồn gốc của mê tín dị đoan nằm sâu trong cách con người nhận thức và đối phó với rủi ro. Bộ não chúng ta vô thức tìm kiếm mối quan hệ nhân quả ngay cả khi không có. Đây từng là một chiến lược sinh tồn hiệu quả trong quá khứ, khi thà đưa ra giả thuyết sai lầm còn hơn hành động không suy nghĩ và đối mặt hậu quả nghiêm trọng. Ngày nay, cơ chế này có thể cản trở việc đánh giá tình huống chính xác và đưa ra quyết định đúng đắn, đồng thời là nền tảng cho nhiều thiên kiến nhận thức như "thiên kiến xác nhận" và "khái quát hóa quá mức".
Mặc dù khoa học và công nghệ đã phát triển, mê tín dị đoan vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến hành vi con người. Chúng có thể mang lại sự tự tin và giúp đối phó với sự bất định. Tuy nhiên, việc hiểu rõ nguồn gốc và ảnh hưởng của chúng là điều cần thiết để đưa ra những lựa chọn sáng suốt trong cuộc sống hàng ngày.