Güney Afrika'daki MeerKAT radyo teleskobu, Ekim 2023'te ORC J0356–4216 olarak bilinen, neredeyse mükemmel dairesel bir yapıya sahip, ancak yalnızca radyo dalga boylarında görülebilen gizemli bir radyo halkası tespit etti. Bu keşif, galaksilerin evrimindeki daha büyük yapıların anlaşılmasına ışık tutuyor ve kökenlerine dair yeni bilgiler sunuyor.
Ruhr Üniversitesi Bochum'dan Sam Taziaux liderliğindeki uluslararası bir ekip tarafından yapılan analiz, ORC J0356–4216'nın yaklaşık iki yay dakikalık bir çapa sahip, simetrik bir çift halka yapısıyla karakterize edildiğini ortaya koydu. Bu yapı, yaklaşık 2,18 milyon ışık yılına denk geliyor. 0,494 kırmızıya kayma değerinde, eliptik galaksi WISEA J035609.67–421603.5 içinde yer alıyor. Gözlemler, halkaların %20 ila %30 arasında bir polarizasyona sahip olduğunu ve manyetik alan yönelimlerinin halka konturları boyunca ilerlediğini gösterdi.
Halkaların, galaktik rüzgarların veya galaksi kümelerinin etkileşimi veya birleşmesi sonucu oluşan büyük ölçekli bir şok dalgasının sonucu olabileceği düşünülüyor. Ev sahibi galaksinin kızılötesi renkleri, eliptik bir galaksideki aktif galaktik çekirdeğin (AGN) özellikleriyle uyumlu, bu da kökeninin AGN aktivitesiyle ilgili olabileceği hipotezini güçlendiriyor.
Bu keşif, öncelikle MeerKAT radyo teleskobu tarafından tespit edilen bir dizi son zamanlardaki tuhaf radyo halkası gözleminin bir parçasıdır. Kenarlarında parlak radyo emisyon halkalarıyla karakterize edilen bu gizemli yapılar, görünür ışık, kızılötesi veya X-ışınları gibi diğer dalga boylarında tespit edilemiyor. Bu tür nesnelerin kökenini ve galaksi evrimindeki rollerini daha iyi anlamak için devam eden çalışmalar, bu fenomenlerin evrenin en büyük yapılarından bazıları olduğunu ve kökenlerinin hala tam olarak anlaşılamadığını gösteriyor.
İlk olarak 2019'da ASKAP teleskobu tarafından tespit edilen bu nesneler, galaksileri çevreleyen devasa radyo ışık halkaları olarak tanımlanıyor. Bu nesnelerin kökenine dair teoriler gezegenimsi bulutsulardan kara delik birleşmelerine kadar uzanıyor, ancak radyo verileri tek başına bu teoriler arasında ayrım yapmaya yetmiyor. Alison Coil liderliğindeki bir ekip tarafından yapılan araştırmalar, bu halkaların galaktik rüzgarlar tarafından oluşturulan kabuklar olabileceğini öne sürüyor. Bu rüzgarlar, süpernovalardan veya galaksi kümelerinin birleşmesinden kaynaklanan şok dalgaları tarafından tetiklenebilir.
ORC J0356–4216'nın halkalarının 943 MHz'de 4.07 mJy ve 2.82 mJy, 1.28 GHz'de ise 2.77 mJy ve 1.98 mJy akı yoğunluğuna sahip olduğu belirlendi. Spektral indeksleri -1.18 ve -1.12 olan radyo spektrumlarının dik olduğu ve önemli bir alt yapı göstermediği gözlemlendi. Bu keşif, evrenin gizemli radyo halkaları hakkında daha fazla bilgi edinmek için devam eden araştırmaların önemini vurguluyor.