Gökbilimciler, Bukalemun takımyıldızında yaklaşık 620 ışık yılı uzaklıkta bulunan başıboş gezegen Cha 1107-7626'nın, Haziran 2025'te başlayan ve gezegen kütleli bir nesne için kaydedilen en yoğun büyüme bölümü olan benzeri görülmemiş bir hızla, saniyede 6,6 milyar ton gaz ve toz tüketerek büyüdüğünü gözlemledi. Bu ani artış, gezegen oluşumu ve evrimi hakkında yeni anlayışlar sunuyor. Jüpiter'in beş ila on katı kütleye sahip olan Cha 1107-7626, bir yıldıza bağlı olmadan uzayda serbestçe süzülüyor.
Şili'nin Atacama Çölü'ndeki Avrupa Güney Gözlemevi'nin (ESO) Çok Büyük Teleskopu (VLT) ile yapılan gözlemler ve James Webb Uzay Teleskobu'ndan elde edilen veriler, gezegenin birkaç ay öncesine göre sekiz kat daha yüksek bir hızla malzeme biriktirdiğini ortaya koydu. Bu olağanüstü büyüme, gezegenin kendi etrafındaki diskten madde topladığı bir süreç olan yığılma (accretion) yoluyla gerçekleşiyor. Gözlemler, bu büyüme hızının daha önce yalnızca yıldızlarda görülen bir olgu olduğunu ve gezegen ile yıldız arasındaki çizgiyi bulanıklaştırdığını gösteriyor.
Bu olgu, başıboş gezegenlerin yıldız sistemlerinden atılmak yerine, yıldızlar gibi moleküler bir bulutun çökmesi ve parçalanmasından oluşabileceği fikrini destekliyor. Bu keşif, geleneksel gezegen oluşum teorilerini sorguluyor ve yıldızsız dünyaların evrimine dair yeni bakış açıları sunuyor. Bilim insanları, bu tür hızlandırılmış büyümenin altında yatan mekanizmaları ve yıldızsız dünyaların oluşum süreçlerini daha iyi anlamak için araştırmalarına devam ediyor.
Bu büyüme, gezegenin kendi etrafındaki gaz ve toz diskinden madde çekmesiyle gerçekleşiyor ve bu süreç, yıldızların oluşumuna benzer özellikler taşıyor. Ayrıca, gezegenin etrafındaki diskin kimyasal bileşimi bu büyüme epizodu sırasında değişime uğradı: daha önce gezegenlerde gözlemlenmeyen su buharı varlığı tespit edildi. Gökbilimciler, bu başıboş gezegenin erken gelişim evresine dair nadir bir bakış açısı yakaladıklarını belirtiyorlar. Bu durum, gezegenlerin sessiz ve durağan dünyalar olduğu yönündeki yaygın kanıyı değiştirerek, uzayda serbestçe yüzen gezegen kütleli nesnelerin de oldukça dinamik olabileceğini gösteriyor. Cha 1107-7626'nın bu yoğun büyüme süreci, gezegen oluşumunun karmaşıklığını ve çeşitliliğini vurguluyor. Bu tür olaylar, evrendeki gök cisimlerinin nasıl şekillendiğine dair anlayışımızı genişletiyor ve gelecekteki keşifler için kapı aralıyor. Cha 1107-7626 gibi nesnelerin varlığı, kozmik olayların çeşitliliğini vurgulamakta ve gezegen sistemlerinin oluşumu hakkındaki anlayışımızı genişletmektedir. Gökadamızda trilyonlarca bulunabileceği tahmin edilen bu başıboş dünyalar, gelecekteki astronomik araştırmalar için heyecan verici bir alan sunuyor.