Kuzey İtalya Üzerinde Gözlemlenen Nadir ELVE Olayı: Devasa Kırmızı Halka Kaydedildi

17 Kasım 2025 gecesi, yerel saatle yaklaşık 22:45 sularında, fotoğrafçı Valter Binotto, Kuzey İtalya semalarında son derece nadir görülen bir atmosferik olaya tanıklık etti ve bu anı ölümsüzleştirdi. Bu olay, Elektromanyetik Darbe Kaynaklı Işık Yayılımı ve Çok Düşük Frekans Bozunmaları (ELVE - Emission of Light and Very Low-Frequency Perturbations due to Electromagnetic Pulse Sources) olarak bilinen fenomendir.

ELVE, saniyenin çok küçük bir bölümünde parlayıp kaybolan devasa bir kırmızı halka şeklinde kendini gösterir. Bu tür olaylar, iyonosferde meydana gelen Geçici Işık Olayları (TLE) sınıfına dahildir. ELVE'lerin kaydı yüksek hassasiyet gerektirir; zira bu olaylar yaklaşık binde bir saniye sürer. Bu süre, bir göz kırpma süresinin yaklaşık yüz katı daha kısadır ve bu nedenle çıplak gözle algılanmaları imkansızdır. Söz konusu gözlem, İtalyan Alpleri eteklerindeki Possagno komünü civarında gerçekleşmiştir.

Bu kırmızı parlamanın kaynağı, gözlem noktasından yaklaşık 300 kilometre uzakta, Vernazza bölgesinde tespit edilen çok güçlü bir yıldırım deşarjıydı. Uzman tahminlerine göre bu deşarjın elektrik akımı yaklaşık -303 kiloamper (kA) seviyesindeydi. Bu değer, ortalama bir fırtına deşarjının (10–30 kA) gücünün 10 ila 30 katı arasında bir büyüklüğe işaret etmektedir. Kırmızı halka, yıldırımın oluşturduğu elektromanyetik darbenin (EMD) Dünya'nın iyonosferine ulaştığı ve buradaki azot moleküllerini uyararak anlık bir kırmızı ışık yayılmasına neden olduğu noktayı işaret etmektedir.

Gözlemlenen bu halka yapısının çapı yaklaşık 200 kilometre olarak hesaplanmıştır ve gezegen yüzeyinden yaklaşık 100 kilometre yükseklikte süzülüyordu. Valter Binotto, bu denli hızlı gerçekleşen olayı yakalayabilmek için saniyede 25 kare hızında video kaydı yapmıştır. Bu, Possagno'da Binotto tarafından kaydedilen ilk ELVE olayı değildir; daha önce, 23 Mart 2023 tarihinde Ancona yakınlarındaki bir yıldırımın tetiklediği başka bir olay da kendisi tarafından görüntülenmişti.

ELVE fenomeni ilk olarak 1990'lı yıllarda NASA uzay mekiği fotoğrafları sayesinde bilim dünyasına tanıtılmıştır. Bilim insanları, ELVE'lerin güçlü elektromanyetik darbeler tarafından üretilen, hızla genişleyen disk benzeri parlamalar olduğunu belirtmektedir. Bu olaylar, yeryüzündeki insanlar için herhangi bir tehlike arz etmemektedir. TLE'lerin düzenli olarak gözlemlenmesi, uzmanların yeryüzündeki hava koşulları ile iyonosfer arasındaki karmaşık etkileşim süreçlerini daha derinlemesine anlamalarına yardımcı olmaktadır.