Utqiagvik, Alaska'da Yılın Son Güneş Doğuşu ve Yaklaşık 65 Günlük Kutup Gecesi Başlangıcı

Amerika Birleşik Devletleri'nin en kuzeyindeki yerleşim yeri olan Utqiagvik, Alaska'da, 18 Kasım 2025 Salı günü yılın son güneşinin doğuşu gözlemlendi. Bu astronomik olay, bölgeyi yerel olarak "Kutup Gecesi" (Polar Night) olarak adlandırılan ve yaklaşık 65 gün sürecek olan kesintisiz karanlık dönemine taşıdı. Şehrin o günkü son gün batımı, yerel saatle 13:38 civarında gerçekleşti ve bu olaydan önce yalnızca 45 ila 52 dakikalık sınırlı bir doğrudan gün ışığı süresi yaşandı. Mevcut projeksiyonlara göre, Kuzey Kutbu manzarası için bir sonraki beklenen güneş doğuşu 22 Ocak 2026 olarak belirlenmiştir.

Arktik Daire'nin yaklaşık 300 ila 330 mil kuzeyinde stratejik bir konumda bulunan Utqiagvik, eski adıyla Barrow, bu aşırı ışık döngülerini deneyimleyen tek ABD şehridir. Bu uzun süreli karanlık periyodunun temel nedeni, Dünya'nın eksenindeki 23.5 derecelik eğimdir; bu eğim, kış aylarında Kuzey Yarımküre'nin Güneş'ten uzağa doğru eğilmesine yol açar. Bu durum, Eylül ve Mart ekinoksları arasında en belirgin hale gelir ve Aralık gündönümünde zirveye ulaşır. Bu coğrafi konumlanma, şehrin yaz aylarında yaklaşık 80 ila 85 gün süren kesintisiz gün ışığı, yani "Gece Yarısı Güneşi" yaşadığı döneme keskin bir tezat oluşturur.

Doğrudan güneş ışınlarının yokluğuna rağmen, Utqiagvik tamamen zifiri karanlığa gömülmeyecektir. Şehir, her gün güney ufkunda soluk mavi bir ışık olarak beliren ve birkaç saat süren sivil alacakaranlık evreleri yaşayacaktır. Bu durum, gün içinde doğal bir aydınlatma sağlayarak astronomik alacakaranlık ile birlikte gökyüzünde doğal bir parlaklık yaratır. Ayrıca, gökyüzü, Güneş'ten gelen yüklü parçacıkların Dünya'nın manyetik alanı ile etkileşimi sonucu oluşan ve genellikle yeşilimsi parıltı şeklinde görülen Aurora Borealis (Kuzey Işıkları) ile aydınlanacaktır.

Kutup Gecesi, yaklaşık 4.400 ila 4.927 sakini olan ve nüfusunun önemli bir kısmını Iñupiat yerli topluluğunun oluşturduğu Utqiagvik için yaşam koşullarını önemli ölçüde değiştirmektedir. Bu dönemde, güneş ışınımının eksikliği nedeniyle sıcaklıklar sıklıkla eksi 20 ila eksi 30 derece Santigrat seviyelerine düşmektedir. Bu donma noktası altındaki koşullar, yerel ekonomide avcılık, balıkçılık ve balina avcılığı gibi geleneksel geçim kaynaklarının önemini korumasını sağlamaktadır. Bu soğuk hava, aynı zamanda stratosferde bulunan ve soğuk Arktik havasını güneye iterek Kuzey Amerika hava durumunu etkileyebilen Alçak Basınç bölgesi olan Kutup Girdabı'nın (Polar Vortex) yoğunlaşmasına katkıda bulunur.

Karanlık dönem zorluklar getirse de, Iñupiat kültürü için kutlamalar ve toplumsal faaliyetler için de bir zemin hazırlar. Yerel halk, bu mevsimsel değişime uyum sağlamış olup, günlük yaşamlarını sürdürürken, ışık terapisi gibi yöntemlerle güneş ışığının eksikliğinin olası etkilerini yönetmeye çalışmaktadır. Bu durum, Arktik yaşamın mevsimsel döngülere karşı gösterdiği adaptasyon yeteneğini ve Dünya'nın eksen eğikliğinin insan deneyimi üzerindeki etkisini gözler önüne sermektedir.