Nigeria Udziela Azylu Kandydatowi na Prezydenta Gwinei-Bissau Diasowi Po Zamachu Stanu

Rząd Nigerii, pod przewodnictwem Prezydenta Bola Ahmada Tinubu, podjął decyzję o udzieleniu azylu politycznego kandydatowi na prezydenta Gwinei-Bissau, Fernando Diasowi da Coście. Ten istotny gest dyplomatyczny i humanitarny został formalnie przypieczętowany 30 listopada 2025 roku w nigeryjskiej ambasadzie w Bissau. Decyzja ta stanowi bezpośrednią konsekwencję niekonstytucyjnego przejęcia władzy w państwie Afryki Zachodniej, które miało miejsce 26 listopada 2025 roku.

Oficjalne pismo gwarantujące schronienie, podpisane przez nigeryjskiego Ministra Spraw Zagranicznych, Yusufa Tuggara, zostało wystosowane jako środek mający na celu zapewnienie bezpieczeństwa panu Da Coście. Zagrożenie dla jego życia pojawiło się po tym, jak Najwyższe Dowództwo Wojskowe przejęło kontrolę nad krajem. Wojskowi unieważnili wyniki wyborów prezydenckich i parlamentarnych, które pierwotnie zaplanowano na 23 listopada 2025 roku, a także obalili dotychczasowego prezydenta, Umaru Sissoco Embaló. Fernando Dias da Costa, kandydat niezależny i lider Partii Odnowy Społecznej (PRS), potwierdził, że musiał się ukrywać z obawy o swoje bezpieczeństwo, otwarcie zarzucając wojskowym nielegalne ustanowienie „prezydenta przejściowego”.

Minister Tuggar, zwracając się do Przewodniczącego Komisji ECOWAS, Omara Aliu Touray, podkreślił, że działanie Nigerii ma na celu obronę demokratycznych aspiracji ludności Gwinei-Bissau. W odpowiedzi na narastający kryzys, ECOWAS natychmiast wysłało do Bissau delegację wysokiego szczebla w celu podjęcia rozmów z nowym rządem przejściowym. Reakcja regionalna była błyskawiczna: Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS) zdecydowanie potępiła zamach stanu i zawiesiła członkostwo Gwinei-Bissau we wszystkich organach decyzyjnych do czasu przywrócenia porządku konstytucyjnego. Bardzo podobne stanowisko zajął również Unia Afrykańska (UA), która również zawiesiła członkostwo, potwierdzając swoją politykę „zerowej tolerancji dla niekonstytucyjnych zmian władzy”.

Tymczasowy prezydent, Generał Horta Inta-A, wyznaczył maksymalny okres przejściowy na jeden rok. Okres ten ma zostać przedstawiony do oceny podczas kolejnego szczytu ECOWAS, zaplanowanego na 14 grudnia. W ramach trwających negocjacji, wojsko zwolniło pięciu sędziów z Ministerstwa Sprawiedliwości oraz pracowników Sekretariatu Krajowej Komisji Wyborczej (CNE), którzy zostali wcześniej zatrzymani. Mimo tych gestów, dowództwo wojskowe wprowadziło zakaz wszelkich demonstracji i protestów w przeddzień przybycia misji mediacyjnej ECOWAS 1 grudnia 2025 roku, argumentując to koniecznością utrzymania spokoju i stabilności w kraju.

Nowy minister spraw zagranicznych Gwinei-Bissau, João Bernardo Vieira, zapewnił o kontynuacji współpracy z ECOWAS. Obalony prezydent Embaló, według doniesień medialnych, opuścił już kraj i udał się do Republiki Konga. Powołanie rządu przejściowego, w skład którego wszedł premier Ilídio Vieira Mateus, osoba powiązana ze sztabem wyborczym Embaló, sugeruje próbę włączenia elementów dawnej administracji w nową strukturę zarządzania. Ten złożony krajobraz dyplomatyczny, w którym Nigeria zapewnia bezpieczeństwo politycznemu oponentowi obalonego reżimu, doskonale ilustruje głębokie pęknięcia w elicie politycznej kraju, które uwidoczniły się po kontrowersyjnych wyborach z 23 listopada.