Nowatorskie roboty typu „tumbleweed”, napędzane wiatrami Marsa, stanowią przełom w dziedzinie niedrogiej eksploracji Czerwonej Planety. Ostatnie testy przeprowadzone w 2025 roku potwierdziły ich potencjał do zbierania rozległych danych z powierzchni Marsa, otwierając nowe możliwości dla nauki.
W lipcu 2025 roku zespół Team Tumbleweed przeprowadził tygodniowe eksperymenty w Obiekcie Badań Środowisk Planetarnych Uniwersytetu w Aarhus. Skalowane prototypy o średnicy od 30 do 50 cm poddano testom w tunelu aerodynamicznym symulującym warunki marsjańskie przy ciśnieniu atmosferycznym 17 milibarów. Prędkości wiatru w zakresie 9-10 m/s z powodzeniem wprawiły roboty w ruch na zróżnicowanych terenach, co potwierdziło ich zdolność do poruszania się w marsjańskim środowisku. Instrumenty pokładowe rejestrowały dane podczas toczenia się robotów, a ich zachowanie było zgodne z modelowaniem dynamiki płynów, co stanowiło walidację wcześniejszych symulacji. Te badania potwierdzają potencjał technologii do szeroko zakrojonego gromadzenia danych z powierzchni Marsa.
Wcześniej, w kwietniu 2025 roku, prototyp o średnicy 2,7 metra, nazwany Tumbleweed Science Testbed, przeszedł testy terenowe w nieczynnym kamieniołomie w Maastricht w Holandii. Ten większy prototyp był wyposażony w standardowe czujniki, w tym kamerę, magnetometr, jednostkę pomiaru inercyjnego i GPS. Eksperymenty te wykazały zdolność platformy do zbierania i przetwarzania danych środowiskowych w czasie rzeczywistym podczas toczenia się po naturalnym terenie, co podkreśla praktyczne zastosowanie tej technologii w eksploracji planetarnej.
Przyszłe plany obejmują dalsze kampanie terenowe na pustyni Atakama w Chile, zaplanowane na listopad 2025 roku. Co najmniej dwa roboty Science Testbed przeniosą instrumenty od partnerów zewnętrznych i przetestują strategie koordynacji roju. Obszar ten jest często wykorzystywany do testowania marsjańskich łazików ze względu na jego podobieństwo do powierzchni Czerwonej Planety.
Rozwój technologii robotów typu „tumbleweed” przedstawia realną ścieżkę dla wielkoskalowej i ekonomicznej eksploracji Marsa. James Kingsnorth, szef naukowy Team Tumbleweed, podkreślił: „Mamy teraz eksperymentalne potwierdzenie, że roboty Tumbleweed mogłyby faktycznie działać i zbierać dane naukowe na Marsie”. Obliczenia sugerują, że przeciętny robot Tumbleweed mógłby pokonać około 422 km w ciągu 100 marsjańskich dni (soli), ze średnią prędkością około 0,36 km/h, a w sprzyjających warunkach zasięg ten mógłby sięgnąć nawet 2800 km. Ta mobilność, napędzana wiatrem, stanowi znaczącą alternatywę dla tradycyjnych, drogich łazików kołowych, które mają ograniczone możliwości poruszania się po trudnym terenie i są drogie w produkcji. Te innowacje w technologii robotów typu „tumbleweed” obiecują dostarczyć cennych wglądów w powierzchnię i atmosferę Marsa, otwierając nowy rozdział w badaniach kosmicznych dzięki swojej skalowalności i niskiemu kosztowi.