Dziedzictwo biomechaniczne: Sztuka Gigera i oblicze Ksenomorfa w "Obcym" Ridleya Scotta

Przerażający Ksenomorf, który pojawił się w filmie "Obcy" z 1979 roku w reżyserii Ridleya Scotta, ma swoje korzenie w fascynującej sztuce biomechanicznej stworzonej przez szwajcarskiego malarza Hansa Rudolfa Gigera. Giger, urodzony 5 lutego 1940 roku w Chur w Szwajcarii, był uznanym przedstawicielem realizmu fantastycznego. Opracował on unikalny styl, posługując się aerografem do tworzenia monochromatycznych, surrealistycznych płócien. Jego dzieła łączyły formy ludzkie z elementami maszyn, co sam artysta określał mianem "biomechaniki".

Początkowo kierownictwo studia, w tym przedstawiciele 20th Century Fox, wyrażało spore obawy wobec prac Gigera. Uważano je za zbyt mroczne i nieodpowiednie dla projektu. Niemniej jednak, reżyser Ridley Scott stanowczo nalegał na to niepokojące podejście estetyczne. Inspiracją stał się obraz Gigera "Necronom IV" z 1976 roku, a decyzja ta całkowicie odmieniła oblicze filmu, przekształcając go z niskobudżetowej wizji science-fiction w kultowy horror. Po zobaczeniu prac artysty, Scott zatrudnił Gigera do zaprojektowania wszystkich kluczowych elementów: od dorosłej formy Ksenomorfa i jaja, po postać "kosmicznego dżokeja" oraz krajobraz planety LV-426.

Oryginalny wygląd kosmicznego drapieżnika został w całości zrealizowany za pomocą efektów fizycznych. To właśnie ta metoda nadaje stworzeniu ponadczasowy urok, nawet w obliczu rozbudowy franczyzy, czego przykładem jest serial "Obcy: Ziemia" zaplanowany na 2025 rok. W przeciwieństwie do dzisiejszych technologii cyfrowych, pierwotny Ksenomorf został ucieleśniony przez aktora w skomplikowanym kostiumie, co zapewniło istocie namacalną wiarygodność. Włoski projektant efektów specjalnych Carlo Rambaldi skonstruował mechaniczne elementy głowy, w tym szczękę, która posiadała ponad 900 ruchomych części. Sam Ridley Scott aktywnie uczestniczył w procesie tworzenia efektów. Na przykład, używał swoich dłoni w lateksowych rękawicach wewnątrz jaja, aby nadać naturalnej fizyczności ruchom embrionu. Natomiast do stworzenia "mięsa" Facehuggera wykorzystano ostrygi, małże i mule.

Giger, który przed rokiem 1970 studiował architekturę i wzornictwo przemysłowe w Szkole Sztuk Stosowanych w Zurychu, często czerpał natchnienie z powtarzających się koszmarów sennych. Sublimował je w sztukę, próbując poradzić sobie z lękami wywołanymi okropnościami XX wieku. Jego biomechaniczne wizje, często przedstawiające fuzję materii organicznej i mechanizmów, stały się fundamentem jego sławy i wywarły ogromny wpływ na świat fantasy oraz estetykę industrialną. Reżyser Oliver Stone w 2001 roku zauważył, że Gigera będą pamiętać w kontekście dwudziestego wieku jako kogoś, kto precyzyjnie uchwycił duszę współczesnego człowieka.

Nowy serial "Obcy: Ziemia", stworzony przez Noaha Hawleya, przenosi akcję na Ziemię, co stanowi nowatorski krok dla całej serii. Fabuła serialu osadzona jest w roku 2120, zaledwie dwa lata przed wydarzeniami z oryginalnego filmu z 1979 roku. Opowiada o korporacyjnej dystopii, w której Ziemią rządzi pięć megakorporacji, w tym Prodigy Corporation oraz Weyland-Yutani. Premiera serialu odbyła się 12 sierpnia 2025 roku na kanałach FX i FX on Hulu w Stanach Zjednoczonych, a na arenie międzynarodowej dostępny jest na Disney+. W centrum historii znajduje się Wendy, grana przez Sydney Chandler, dziewczyna, która zostaje wskrzeszona jako "ludzki syntetyczny hybryd" po katastrofie statku badawczego USCSS Maginot. To rozszerzenie uniwersum, gdzie groza Ksenomorfa po raz pierwszy dociera na naszą planetę, dowodzi, że rewolucyjna koncepcja artystyczna Gigera pozostaje niezwykle aktualna dla nowych pokoleń widzów.