Odkryto kompletną 2000-letnią wersję „Księgi Pieśni” z epoki Han w Chinach

Chińscy archeolodzy ogłosili jedno z najważniejszych odkryć ostatnich lat: odnalezienie starożytnego manuskryptu „Księgi Pieśni” (Shi Jing), uznawanej za jedno z najstarszych i najbardziej czczonych dzieł chińskiej literatury. Ten bezprecedensowy tekst został wydobyty z grobowca markiza Haihun, Liu He, który był wnukiem cesarza Wu z dynastii Han. Miejsce pochówku, zlokalizowane w Nanchang w prowincji Jiangxi, jest przedmiotem intensywnych badań archeologicznych od ponad dekady.

Rękopis składa się z setek wąskich listew bambusowych. Na tych delikatnych nośnikach starożytni skrybowie nanosili tuszem ideogramy. Każda listwa mierzy około dwudziestu trzech centymetrów długości, a na każdej stronie mieściło się od dwudziestu do dwudziestu pięciu znaków. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych technik, takich jak skanowanie w podczerwieni, specjaliści byli w stanie odczytać zawartość bez uszkadzania kruchego materiału.

Analiza treści wykazała, że manuskrypt zawiera dokładnie 305 wierszy i 7274 wersy. Ta liczba jest identyczna z klasyczną, kanoniczną wersją „Księgi Pieśni”. Tym samym, odnaleziony egzemplarz stanowi pierwsze znane, kompletne wydanie tego pomnika literackiego, które przetrwało do naszych czasów, oferując bezcenną perspektywę na jego pierwotny kształt.

Jak podkreślił Yang Jun, kierownik prac wykopaliskowych, to znalezisko ma kolosalne znaczenie dla dogłębnego zrozumienia systemu kulturowego i edukacyjnego panującego w epoce Zachodniej Dynastii Han. Naukowcy przypuszczają, że ta konkretna wersja tekstu mogła pełnić funkcję podręcznika w edukacji konfucjańskiej, ponieważ „Księga Pieśni” była obowiązkową lekturą dla chińskiej arystokracji.

Sam właściciel grobowca, markiz Liu He, zajmuje niezwykłe miejsce w historii dynastii Han. Jako wnuk potężnego cesarza Wu, po jego śmierci na krótko zasiadł na tronie. Został jednak obalony po zaledwie dwudziestu siedmiu dniach, a później otrzymał tytuł markiza Haihun. Mimo tak krótkiego panowania, bogactwo jego pochówku świadczy o wysokim poziomie wykształcenia i kultywowaniu tradycji kulturowych, które były charakterystyczne dla ówczesnej elity.

Wykopaliska, które rozpoczęły się w 2011 roku, dostarczyły już wielu bezcennych artefaktów. Wśród nich znajdują się złote ozdoby, brązowe naczynia, instrumenty muzyczne, lustra oraz setki inskrypcji na bambusowych listwach. Niemniej jednak, to właśnie kompletna „Księga Pieśni” stała się centralnym punktem odkrycia, mającym potencjał do zrewolucjonizowania naszej wiedzy o historii chińskiego piśmiennictwa i kanonu poetyckiego.

„Księga Pieśni” zajmuje wyjątkową pozycję w chińskiej kulturze. Uważa się, że została skompilowana między XI a VII wiekiem p.n.e., a następnie zredagowana przez Konfucjusza, który włączył ją do zbioru „Pięciu Klasycznych Ksiąg”. Wiersze te opisują codzienne życie, rytuały i światopogląd starożytnego społeczeństwa, odzwierciedlając harmonię między państwem, naturą a jednostką. Przez stulecia tekst ten stanowił fundament wychowania konfucjańskiego i był kluczowym źródłem wartości moralnych.

Współczesne technologie odegrały decydującą rolę w konserwacji i rozszyfrowaniu tego starożytnego tekstu. Dzięki skanerom na podczerwień i skanerom 3D, badacze byli w stanie odczytać ledwo widoczne ideogramy i precyzyjnie odtworzyć kolejność listew. W najbliższych latach planowana jest cyfrowa publikacja odrestaurowanego tekstu, co umożliwi naukowcom na całym świecie porównanie go z późniejszymi wersjami i dokładne określenie ewolucji języka oraz form poetyckich w starożytnych Chinach.

Odkrycie pełnej wersji „Księgi Pieśni” w grobowcu Liu He to więcej niż tylko wydarzenie archeologiczne; jest to symbol ciągłości chińskiej cywilizacji. Potwierdza ono, że tradycje literackie i intelektualne, zapoczątkowane ponad dwa tysiące lat temu, są wciąż żywe, utrzymując nierozerwalną więź między przeszłością a teraźniejszością.