W sercu Izraela, na stanowisku archeologicznym Nahal Qomem, odkryto pozostałości starożytnego warsztatu broni z wczesnej epoki brązu, liczące 5500 lat. Stanowisko to dostarcza cennych informacji o technologii i organizacji społecznej Kananejczyków, ludu wspominanego w tekstach biblijnych. Znalezisko to, obejmujące liczne krzemienne ostrza i komponenty do produkcji broni, a także narzędzia rolnicze, sugeruje, że miejsce to pełniło podwójną funkcję – produkcyjną i rzemieślniczą.
Archeolodzy natrafili na setki podziemnych jam, które prawdopodobnie służyły jako magazyny, a w niektórych przypadkach także jako miejsca zamieszkania. Te odkrycia pozwalają lepiej zrozumieć strukturę społeczną i codzienne życie starożytnych społeczności. Dr Jacob Vardi i Dudu Biton z Urzędu Starożytności Izraela podkreślają wysoki poziom specjalizacji i wiedzy technicznej wymaganej do produkcji kananejskiej broni, wskazując na złożoność procesu tworzenia ostrzy. Sugeruje to dobrze zorganizowane i wyspecjalizowane społeczeństwo. Dr Vardi uważa, że broń wytwarzana w tym miejscu mogła być dystrybuowana na terenie całego Lewantu, czyniąc z Nahal Qomem kluczowe centrum produkcyjne w starożytności. Strategiczne rozmieszczenie odpadów produkcyjnych mogło służyć ochronie tajemnic rzemieślniczych.
Odkrycie to wzbogaca wiedzę o starożytnej broni i postępie technologicznym Kananejczyków, stanowiąc namacalny dowód na istnienie zaawansowanych społeczności kształtujących historię regionu. Badania te pogłębiają zrozumienie dynamiki społecznej i ekonomicznej starożytnych wspólnot. Rozwój metalurgii brązu, który rozpoczął się około 3300 r. p.n.e. na Bliskim Wschodzie, zrewolucjonizował produkcję narzędzi i broni, zapoczątkowując epokę brązu. Brąz, jako stop miedzi z cyną, był znacznie twardszy i trwalszy od miedzi, co umożliwiło tworzenie bardziej efektywnych narzędzi i broni, napędzając rozwój szlaków handlowych i wymiany kulturowej.
Wczesna epoka brązu na Bliskim Wschodzie (ok. 3500-2000 r. p.n.e.) była okresem intensywnego rozwoju technologicznego i społecznego. Znalezisko w Nahal Qomem doskonale wpisuje się w ten kontekst, ukazując zaawansowane umiejętności Kananejczyków w obróbce krzemienia, kluczowego materiału przed upowszechnieniem się brązu. Badania wskazują na istnienie podobnych ośrodków produkcyjnych w całym regionie Lewantu, co świadczy o rozległej sieci wymiany i współpracy. Strategiczne znaczenie takich warsztatów podkreśla ich rolę w kształtowaniu potęgi i zasięgu cywilizacji kananejskiej.