Gesprekken Poetin-VS over Oekraïne eindigen zonder doorbraak op territoriale kwesties

Op dinsdag 2 december 2025 vond in het Kremlin een bijeenkomst plaats tussen de Russische president Vladimir Poetin en de speciale gezant van de Verenigde Staten, Steve Witkoff, vergezeld door Jared Kushner. Het centrale onderwerp van de bijna vijf uur durende besprekingen was een herzien vredesplan voor het beëindigen van het conflict in Oekraïne. De Amerikaanse delegatie presenteerde een raamwerk van 19 tot 27 punten, dat onderdelen bevatte zoals een staakt-het-vuren, veiligheidsgaranties, beperkingen voor de Oekraïense strijdkrachten, de NAVO-status en wederopbouw na de oorlog.

De Russische zijde, vertegenwoordigd door presidentiële assistent Joeri Oesjakov en Kirill Dmitriev, hoofd van het Russische Direct Investeringsfonds, bevestigde na afloop dat de besprekingen 'nuttig en substantieel' waren. Desondanks bleef de kern van de onenigheid onopgelost: de controle over de circa 20% van het Oekraïense grondgebied dat momenteel door Rusland wordt bezet, inclusief de Krim, de Donbas en delen van de regio's Cherson en Zaporizja. Oesjakov merkte op dat hoewel sommige Amerikaanse voorstellen 'min of meer acceptabel' werden bevonden door Moskou, er geen territoriale concessies waren bereikt. Bronnen rond de Amerikaanse delegatie meldden dat Poetin interesse toonde in bepaalde economische en veiligheidsaspecten, maar dat de Russische houding ten aanzien van de annexaties 'onwrikbaar' bleef.

Steve Witkoff, die sinds mei 2025 optreedt als speciale gezant van de VS voor het Midden-Oosten en vredesmissies, heeft deze reis naar Rusland als zijn zesde in 2025 gemaakt, waarmee hij fungeert als een communicatiekanaal tussen de regering-Trump en het Russische presidentschap. De Amerikaanse delegatie zal de resultaten nu bespreken met president Trump, waarna telefonisch contact met de Russen wordt verwacht. Een functionaris van het Witte Huis karakteriseerde de uitkomst als een 'realistische maar moeilijke eerste stap'.

Tijdens de gesprekken waarschuwde Poetin Europa voor een mogelijke militaire confrontatie indien deze door Europa geïnitieerd zou worden, waarbij hij Europese overheden beschuldigde van het ondermijnen van de Amerikaanse vredesinspanningen met hun eigen amendementen op het plan. Deze spanningen contrasteren met de voortdurende steun van de Europese Unie voor Oekraïne, inclusief de opening van een Europees Parlement-kantoor in Kiev door voorzitter Metsola in september 2025. De Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy reageerde op de bilaterale besprekingen door te stellen dat 'geen enkele beslissing over Oekraïne kan worden genomen zonder Oekraïne', wat de complexiteit van de situatie benadrukt.

Het oorspronkelijke 28-puntenplan van de Trump-regering was op 23 november 2025 in Genève herzien naar 19 punten na overleg met Oekraïense delegaties, mede vanwege kritiek dat het te gunstig voor Rusland was. De dialoog over secundaire punten zoals economische en veiligheidsgaranties heeft plaatsgevonden, maar de kloof over de territoriale integriteit blijft significant. De volgende fase van Amerikaans-Russische contacten staat gepland voor december, mogelijk in Saoedi-Arabië of Turkije, terwijl de gevechten in Oekraïne, recent rond Pokrovsk, voortduren.