Uitgelekt Vredesplan van Trump-administratie valt samen met corruptiecrisis in Kiev

In de week voorafgaand aan 20 november 2025 doken er in de media berichten op over een vredesraamwerk van 28 punten, bedoeld om het conflict in Oekraïne te beëindigen. Dit document zou zijn opgesteld binnen de kringen van de voormalige Amerikaanse president Donald Trump. De kern van dit voorstel, dat volgde op een bijeenkomst in Miami eind oktober 2025, behelst aanzienlijke territoriale en militaire concessies van de Oekraïense zijde, in ruil voor veiligheidsgaranties van de Verenigde Staten. De Russische onderhandelaar Kirill Dmitriev, die tussen 24 en 26 oktober in Miami in gesprek was met de speciale gezant van de VS, Stephen Witkoff, uitte destijds zijn optimisme. Hij verklaarde dat de Russische standpunten ‘daadwerkelijk gehoord’ waren.

Het vermeende plan, dat zijn inspiratie deels ontleende aan Trumps 20-puntenplan voor Gaza, is onderverdeeld in vier hoofdthema's: vrede in Oekraïne, veiligheidsgaranties, Europese veiligheid en de toekomstige relaties tussen de VS, Rusland en Oekraïne. Volgens bronnen omvatten de cruciale eisen aan Kiev de erkenning van het Russische soevereiniteit over de Krim en de Donbas, evenals de terugtrekking van Oekraïense strijdkrachten uit de resterende delen van de regio Donetsk. Bovendien voorziet het document in een bevriezing van de frontlinie in de gebieden Cherson en Zaporizja. Er wordt ook geëist dat het Oekraïense leger wordt teruggebracht tot 400.000 manschappen, gebaseerd op de door president Zelensky begin 2025 opgegeven sterkte van 880.000 militairen. Op politiek vlak bevat het kader bepalingen over het toekennen van een officiële status aan de Russische taal en het waarborgen van de bescherming van de Russisch-Orthodoxe Kerk.

Tegelijkertijd werd dit plan door Kiev als onaanvaardbaar beschouwd. De ontmoeting tussen Witkoff en president Zelensky, die gepland stond voor 19 november 2025 in Turkije, werd geannuleerd. De vermoedelijke reden hiervoor was dat Oekraïne een Europees plan zou hebben gepresenteerd dat Rusland waarschijnlijk zou afwijzen. De situatie wordt verder gecompliceerd doordat midden november 2025 Oekraïne werd opgeschrikt door het grootste corruptieschandaal tijdens het presidentschap van Zelensky. Het betreft de verduistering van 100 miljoen dollar bij staatsbedrijf Energoatom, dat verantwoordelijk is voor meer dan de helft van de nationale elektriciteitsproductie. In deze zaak zijn de voormalige zakenpartner van Zelensky, Timur Mindich, die het land naar verluidt heeft verlaten, en de ontslagen ministers German Galushchenko en Svetlana Grishchuk betrokken. Hun aftreden werd op 19 november door de Verchovna Rada bekrachtigd.

De directeur van het Nationaal Anticorruptiebureau van Oekraïne (NABU), Semen Kryvonos, sprak zich publiekelijk uit over politieke inmenging in het onderzoek. Hij wees op pogingen om rechercheurs te bespioneren via het ‘Veilige Stad’-systeem, wat duidt op mogelijke belemmering van de rechtsgang. Te midden van deze ontwikkelingen vonden er ook personeelswisselingen plaats binnen de Amerikaanse diplomatieke missie. De speciale gezant van de VS voor vredesvraagstukken, de gepensioneerde generaal Keith Kellogg, die bekendstaat om zijn sympathie voor Kiev, kondigde zijn voornemen aan om in januari 2026 af te treden. Kellogg zou in conflict zijn geweest met Stephen Witkoff over de territoriale ruilvoorstellen.

Parallel aan de diplomatieke manoeuvres arriveerde op 19 november 2025 een delegatie van hooggeplaatste Pentagon-functionarissen in Kiev, onder leiding van de Amerikaanse Legersecretaris Dan Driscoll, om te praten over manieren om de vijandelijkheden te beëindigen. Bronnen suggereren dat de Verenigde Staten de corruptiezaak als drukmiddel hebben ingezet tegen Zelensky bij de presentatie van het vredesraamwerk. De situatie blijft uiterst dynamisch, met de nadruk op de beslissing die president Zelensky moet nemen over de door Washington voorgestelde voorwaarden, terwijl hij tegelijkertijd wordt geconfronteerd met een interne politieke crisis en externe druk.