30 oktober 2025: Ontmoeting Trump en Xi op APEC-top in Zuid-Korea

Gyeongju, Zuid-Korea — De Aziatisch-Pacifische Economische Samenwerking (APEC) top, die plaatsvindt in de Zuid-Koreaanse stad Gyeongju van 27 oktober tot 1 november 2025, functioneert minder als een forum voor het bevorderen van multilaterale handel en meer als een arena voor het beslechten van cruciale bilaterale geschillen. De meeste aandacht gaat uit naar de eerste persoonlijke ontmoeting tussen de Amerikaanse president Donald Trump, die op 20 januari 2025 aan zijn tweede ambtstermijn begon, en de Chinese president Xi Jinping.

Hoewel de wereldwijde focus ligt op de tijdelijke de-escalatie in de Amerikaans-Chinese handelsoorlogen, wordt gastland Zuid-Korea geconfronteerd met een onverwacht ernstige financiële impasse in de relatie met zijn belangrijkste bondgenoot, Washington.

I. Wapenstilstand in de Oorlog om Zeldzame Aarden

Een sleutelfactor die de spanningen tussen de twee grootmachten recentelijk deed oplopen, was de aanscherping door China van de exportbeperkingen op zeldzame aardmetalen (ZAM's). Deze 17 kritieke mineralen zijn onmisbaar voor hightech industrieën, waaronder de productie van microchips en militaire apparatuur. Beijing, dat ongeveer 85% van de wereldwijde verwerkingscapaciteit van ZAM's beheerst, zette deze grondstof in als een krachtig geopolitiek drukmiddel.

Als reactie op deze Chinese maatregelen dreigde de regering-Trump met de invoering van extra invoerrechten van 100 procent op Chinese producten. Vlak voor de top bereikten de partijen echter een raamovereenkomst die zowel de geplande Amerikaanse tarieven als de Chinese exportbeperkingen tijdelijk opschort.

De Amerikaanse minister van Financiën, Scott Bessent, bevestigde dat de dreiging van 100 procent invoerrechten “feitelijk van tafel is” (effectively off the table), en erkende dat dit dreigement de onderhandelaars een aanzienlijke hefboom had geboden.

De financiële markten reageerden direct op de verminderde spanningen: de aandelen van Amerikaanse mijnbouwbedrijven die zich richten op de winning van ZAM's, zoals MP Materials, Trilogy Metals en USA Rare Earth, daalden met 4,7% tot 8,3%. Deze daling duidt op een tijdelijke afname van de premie voor 'veilige' (niet-Chinese) leveringen.

Opmerkelijk is dat president Trump twee dagen vóór de ontmoeting met Xi Jinping een raamwerkovereenkomst voor samenwerking op het gebied van kritieke mineralen ondertekende met de Japanse premier Sanae Takaichi. Dit maakt deel uit van een langetermijnstrategie om geopolitiek veilige toeleveringsketens te creëren, waaronder ook partnerschappen met Australië en Maleisië.

II. Kritieke Impasse in de Onderhandelingen tussen ROK en de VS

Het meest acute conflict aan de zijlijn van APEC ontvouwde zich tussen de bondgenoten zelf. De besprekingen over het door Zuid-Korea voorgestelde investeringspakket van 350 miljard Amerikaanse dollar in de Amerikaanse economie, dat de tarieven op Koreaanse export van 25% naar 15% zou moeten verlagen, zijn in een kritieke impasse (deadlock) beland.

De Zuid-Koreaanse president Lee Jae-myung verklaarde publiekelijk dat “de investeringsmethode, het investeringsbedrag, de timing, evenals de manier waarop we verliezen zullen delen en dividenden zullen verdelen — dit alles blijft een twistpunt.”

De belangrijkste meningsverschillen betreffen de financiële structuur van het fonds en de directe eis van de regering-Trump voor een contante 'vooruitbetaling' (upfront payment). ROK Nationaal Veiligheidsadviseur Wi Sung-lac stelde dat Seoul “objectief en realistisch gezien niet in staat is om 350 miljard dollar contant uit te betalen.” Bovendien eist Seoul de opname van een valutawisselmechanisme in de overeenkomst, aangezien de Bank van Korea heeft gewaarschuwd dat jaarlijkse verplichtingen van meer dan 20 miljard dollar de Koreaanse won (WON) zouden kunnen destabiliseren.

Volgens president Lee zal Seoul geen overeenkomst ondertekenen die “catastrofale schade aan Zuid-Korea” toebrengt. Deze impasse vormt een direct risico voor Koreaanse exporteurs, aangezien de vertraging dreigt te leiden tot een terugkeer naar de Amerikaanse tarieven van 25 procent op Koreaanse import.

III. Diplomatiek Potentieel en Regionale Veiligheidsrisico's

Tegen de achtergrond van de handelsconflicten kwam tijdens de bijeenkomst in Gyeongju ook de regionale veiligheid ter sprake. President Trump uitte zijn bereidheid tot dialoog met de Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un, mocht deze interesse tonen. Hoewel Amerikaanse functionarissen probeerden geruchten over een onmiddellijke ontmoeting te minimaliseren, veroorzaakte deze verklaring opnieuw bezorgdheid onder de bondgenoten.

Analisten wijzen erop dat een mogelijke gedeeltelijke opheffing van sancties tegen Noord-Korea in ruil voor beperkte denuclearisatiestappen, eisen van Zuid-Korea en Japan zou kunnen uitlokken om hun eigen nucleaire wapens te mogen bezitten.

Voor Zuid-Korea, dat ook een ontmoeting tussen president Lee Jae-myung en president Xi Jinping heeft gepland, is de APEC-top daarmee een stresstest voor de 'pragmatische diplomatie'. Het land moet balanceren tussen de handelsagressie van Washington, de eisen van zijn belangrijkste bondgenoot voor een 'modernisering van de alliantie' (wat neerkomt op het dragen van een groter deel van de defensielast) en de noodzaak om economische banden met Beijing te onderhouden.

De uitkomsten van de onderhandelingen in Gyeongju zullen een aanzienlijke en langdurige impact hebben, niet alleen op de wereldhandel, maar ook op de stabiliteit van de allianties in de Indo-Pacifische regio.