In juli 2025 hebben Syrië en Israël een door de Verenigde Staten bemiddelde de-escalatieovereenkomst gesloten, een diplomatieke doorbraak die een einde beoogt te maken aan decennia van vijandigheid. Het akkoord is gericht op het verminderen van spanningen langs hun gedeelde grens en het leggen van een basis voor een bredere veiligheidsdialoog.
De kern van de overeenkomst omvat de opschorting van Israëlische luchtaanvallen op Syrisch grondgebied en beperkingen op de verplaatsing van Syrisch zwaar materieel nabij de grens. Deze stap wordt gezien als een significante ontwikkeling in de complexe geopolitieke verhoudingen van het Midden-Oosten, met de Golanhoogten als een centraal twistpunt sinds de Zesdaagse Oorlog in 1967.
De bemiddeling door de VS, met speciaal gezant Tom Barrack aan het roer, was cruciaal voor het bereiken van dit akkoord. Barrack, die ook optreedt als de Amerikaanse ambassadeur in Turkije, faciliteerde een reeks vergaderingen tussen Syrische en Israëlische functionarissen in steden als Parijs en Damascus, met als doel directe dialoog en wederzijds vertrouwen te bevorderen.
De economische situatie in Syrië na de val van het regime van Bashar al-Assad eind 2024 vormt een belangrijke achtergrond voor dit akkoord. Het land kampt met aanzienlijke economische uitdagingen, waaronder een verwachte BBP-groei van slechts 1% in 2025 na een krimp in het voorgaande jaar, mede door sancties en beperkte toegang tot internationale financiële markten. De versoepeling van sancties biedt enige hoop, maar de weg naar herstel is lang en complex. De noodzaak voor stabiliteit en de focus op wederopbouw kunnen de Syrische regering hebben gemotiveerd om deel te nemen aan de-escalatiegesprekken.
Analisten benadrukken de strategische betekenis van dit akkoord voor de bredere regionale stabiliteit. Hoewel de weg naar een alomvattende vrede nog lang is, biedt deze overeenkomst een kans op verminderde spanningen. De rol van de VS als facilitator wordt door experts als essentieel beschouwd in het navigeren door de diepgewortelde conflicten in de regio. De ontwikkelingen in Syrië, inclusief de politieke transitie, en de bredere dynamiek in het Midden-Oosten, zoals de situatie rond Hezbollah in Libanon, blijven echter factoren die de implementatie en het succes van dit de-escalatieakkoord kunnen beïnvloeden.
De onderhandelingen omvatten ook de oprichting van gedemilitariseerde zones en wederzijdse vertrouwensmaatregelen, met als doel toekomstige confrontaties te voorkomen. De Amerikaanse regering blijft zich inzetten voor regionale stabiliteit en moedigt samenwerking aan om de veiligheid te waarborgen. De komende maanden zullen uitwijzen hoe duurzaam deze nieuwe fase van dialoog tussen Syrië en Israël zal zijn.