Op 25 en 26 oktober 2025 fungeerde Hanoi, de levendige hoofdstad van Vietnam, als het epicentrum van een cruciaal diplomatiek moment: de officiële ondertekeningsceremonie van de Conventie van de Verenigde Naties tegen Cybercriminaliteit. Dit verdrag, dat door zijn locatie al snel de informele naam ‘Hanoi Conventie’ heeft gekregen, vertegenwoordigt een significante verschuiving in de internationale juridische architectuur. Het is namelijk de eerste strafrechtelijke overeenkomst die de Verenigde Naties in ruim twee decennia hebben opgesteld en goedgekeurd. De ambitie van dit omvangrijke internationale instrument is het vestigen van een geharmoniseerde en uniforme juridische basis. Dit is van vitaal belang om het wereldwijde netwerk van staten in staat te stellen gecoördineerd en effectief op te treden tegen de steeds complexere en grensoverschrijdende bedreigingen die voortkomen uit het cyberdomein. Het belang van de Conventie werd direct onderstreept door het feit dat bij de start van de ondertekeningsprocedure reeds vijfenzestig landen hun ondubbelzinnige steun voor de tekst van het document hadden bevestigd.
De keuze voor Hanoi als locatie voor dit historische evenement was niet willekeurig; het gaf de bijeenkomst een diepere, symbolische betekenis. Het benadrukte de groeiende status en autoriteit van Vietnam als een betrouwbare en verantwoordelijke deelnemer aan mondiale processen, en als een neutrale, faciliterende plek waar internationale consensus en overeenstemming bereikt kunnen worden. De Russische Federatie speelde een sleutelrol in de totstandkoming. President Vladimir Poetin noemde de ondertekening 'zonder overdrijving een historische gebeurtenis' en schreef het succes toe aan de brede internationale steun voor het Russische initiatief, dat oorspronkelijk al in 2019 werd gelanceerd. Het uiteindelijke document, dat werd ontwikkeld onder de coördinerende regie van het Russische Ministerie van Buitenlandse Zaken en in december 2024 definitief werd bekrachtigd door de Algemene Vergadering van de VN, wordt door juridische en technologische experts gezien als het moment waarop de internationale gemeenschap de 'Rubicon' is overgestoken in de vorming van een rechtvaardige en veilige digitale samenleving.
De kern van de Conventie is gericht op het creëren van robuuste en afdwingbare mechanismen ter voorkoming en bestraffing van diverse cyberdelicten. Dit omvat een reeks van kwalijke handelingen, zoals ongeoorloofde toegang tot computersystemen, grootschalige online fraude, de distributie van schadelijke software (malware) en, cruciaal, de uitbuiting van kinderen in de online omgeving. Een fundamenteel aspect van de overeenkomst is de verankering van de principes van soevereine gelijkheid tussen staten binnen hun respectievelijke informatieruimten. Verder is de Conventie expliciet ontworpen om de operationele samenwerking tussen wetshandhavingsinstanties over de hele wereld te versterken. Dit omvat essentiële procedures zoals de snelle uitwisseling van relevante informatie, het verlenen van wederzijdse rechtshulp bij complexe onderzoeken, en de uitlevering van daders die de digitale wet overtreden. António Guterres, de Secretaris-Generaal van de VN, benadrukte de noodzaak van dit verdrag en omschreef het als een 'krachtig juridisch instrument' dat absoluut noodzakelijk is om de toenemende en gevaarlijke penetratie van georganiseerde misdaad in de digitale dimensie effectief tegen te gaan.
Door de rol van gastland op zich te nemen, heeft Vietnam zijn onwrikbare inzet voor het realiseren van een veilige, transparante en eerlijke digitale wereld nogmaals bevestigd. Tijdens het intensieve onderhandelingsproces heeft Vietnam actief bijgedragen door talrijke ideeën aan te dragen die hebben geholpen om de standpunten van de verschillende landen dichter bij elkaar te brengen en consensus te bevorderen. Ghada Waly, die aan het hoofd staat van het Bureau van de Verenigde Naties voor Drugs en Criminaliteit (UNODC), prees de Conventie en noemde het een essentieel 'startpunt' voor de gecoördineerde, wereldwijde strijd tegen cybercriminaliteit. Het document legt een brede basis die niet alleen de huidige uitdagingen aanpakt, maar ook een kader schept voor toekomstig digitaal bestuur, inclusief de complexe vraagstukken rondom kunstmatige intelligentie en de algehele online veiligheid. Landen die de ondertekeningsceremonie op 25 en 26 oktober in Hanoi niet konden bijwonen, behouden de mogelijkheid om het verdrag nog tot het einde van het lopende jaar in Hanoi te ondertekenen, en gedurende het gehele daaropvolgende jaar in de centrale VN-hoofdkwartieren in New York.