Op 16 oktober 2025 voerden presidenten Donald Trump en Vladimir Poetin een langdurig telefoongesprek, dat door de Amerikaanse zijde als 'zeer productief' werd beoordeeld. Dit was het eerste contact in bijna twee maanden tijd en het onderhoud duurde ongeveer twee en een half uur. De leiders bereikten tijdens dit cruciale overleg een akkoord: zij zullen elkaar persoonlijk ontmoeten om de lopende militaire confrontatie te bespreken.
Het doel van deze geplande top is om te onderzoeken of zij 'een einde kunnen maken aan deze roemloze oorlog tussen Rusland en Oekraïne,' zo deelde Trump mee via zijn platform Truth Social kort na het gesprek met Poetin. De gekozen locatie voor deze ontmoeting is Boedapest, Hongarije. Premier Viktor Orbán van Hongarije reageerde onmiddellijk enthousiast, waarbij hij de bereidheid van zijn land uitsprak om de vredesbesprekingen te faciliteren en te zorgen voor de noodzakelijke, veilige en eerlijke omstandigheden. Orbán noemde dit nieuws een 'uitstekende ontwikkeling voor vredelievende mensen over de hele wereld.' Trump lichtte toe dat de persoonlijke bijeenkomst van de presidenten zal plaatsvinden nadat hooggeplaatste Russische en Amerikaanse delegaties elkaar volgende week eerst hebben gesproken.
Deze plotselinge diplomatieke wending voltrekt zich op een uiterst kritiek moment. De dag erna, op 17 oktober 2025, staat namelijk het bezoek van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky aan het Witte Huis gepland. De recente gesprekken met Poetin zullen onvermijdelijk een centraal thema vormen op de agenda van Trump en Zelensky. Te midden van deze onderhandelingen blijft Kyiv zich inspannen om zijn defensieve capaciteiten te versterken.
De Russische kant benadrukte de potentiële voordelen van een de-escalatie. Volgens Joeri Oesjakov, assistent van de president van de Russische Federatie, was de belangrijkste stelling van de Amerikaanse president dat het beëindigen van het conflict in Oekraïne enorme perspectieven zou bieden voor de ontwikkeling van de samenwerking tussen de Verenigde Staten en Rusland. Oesjakov bevestigde tevens dat de Russische partij geïnteresseerd is in een vreedzame politiek-diplomatieke regeling.
Dit staat enigszins in contrast met eerdere uitspraken van perssecretaris Dmitri Peskov, die eerder stelde dat bij gebrek aan alternatieven de 'speciale militaire operatie' zou worden voortgezet om de belangen van Rusland te waarborgen. De inspanningen van Kyiv om de defensie te versterken omvatten onder meer besprekingen in Washington over de levering van Amerikaanse Tomahawk-raketten.
Peskov reageerde op de mogelijkheid van dergelijke leveringen door te stellen dat dit de escalatie naar een kwalitatief nieuw niveau zou tillen. Desondanks beweerde hij dat de strijdkrachten van de Russische Federatie over het potentieel beschikken om de veiligheid te garanderen, ongeacht de wapensystemen die aan Oekraïne worden geleverd. De voorbereidingen voor de top tussen Trump en Poetin zullen van start gaan met een telefoongesprek tussen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio en zijn Russische tegenhanger Sergej Lavrov. Het feit dat de directe dialoog op dit niveau wordt hervat, is op zichzelf al veelzeggend en wijst op een verschuiving van de focus naar het zoeken naar compromisoplossingen.