Mammoetvondst in Noord-Kazachstan: Bovenkaak van 40-jarige reus werpt licht op Pleistoceen

In de regio Noord-Kazachstan, nabij het dorp Arykbalyk, is recentelijk een opmerkelijke ontdekking gedaan: de bovenkaak van een mammoet. De voorlopige schatting wijst erop dat dit fossiel tienduizenden jaren oud is. De vondst kwam aan het licht dankzij een lokale bewoner, die de vondst onmiddellijk meldde aan archeologen en deze overhandigde voor gedetailleerd wetenschappelijk onderzoek.

De eerste analyses hebben uitgewezen dat het botfragment toebehoorde aan een volwassen dier, wiens leeftijd geschat wordt op ongeveer 40 tot 50 jaar. Het fossiel werd aangetroffen op een diepte van ongeveer twee meter, wat de uitstekende staat van bewaring verklaart. Archeologen koesteren de hoop dat in de directe omgeving mogelijk nog meer overblijfselen aanwezig zijn, wellicht zelfs een volledig skelet, wat deze ontdekking van onschatbare waarde maakt voor de wetenschap.

Professor Anatoly Pleshakov, archeoloog aan de Kozybayev Universiteit, bevestigde dat het gevonden kaakbeen afkomstig was van een uitzonderlijk grote mammoet. Hij benadrukte dat het gebied een hoog potentieel heeft voor het blootleggen van andere overblijfselen of artefacten uit het Paleolithicum. Hoewel dergelijke vondsten vaker voorkomen langs de oevers van de rivier de Esil, is een exemplaar van deze omvang een zeldzaamheid, aldus Pleshakov.

Pleshakov verwees ook naar een historische vondst uit 1960, de zogenaamde ‘Yasnovka-olifant’, die destijds nabij het dorp Yasnovka werd ontdekt. De nu gevonden botten zijn overgebracht naar het wetenschappelijk laboratorium van het Nationaal Museum van de Republiek Kazachstan. Hier worden ze onder strikt gecontroleerde omstandigheden bewaard, waarbij de temperatuur en luchtvochtigheid nauwkeurig worden gereguleerd om verder verval te voorkomen.

In de zomer van 2026 staat het volgende veldseizoen gepland, waarin systematisch archeologisch onderzoek zal worden uitgevoerd op de exacte vindplaats. Wetenschappers hopen dan aanvullende mammoetbotten of prehistorische artefacten te ontdekken. Dit zou onze kennis over de fauna van de ijstijd en de mogelijke aanwezigheid van menselijke bewoning in deze regio tijdens het Paleolithicum aanzienlijk kunnen uitbreiden.

Mammoeten, nauwe verwanten van de hedendaagse olifanten, bevolkten de aarde tijdens het Pleistoceen en konden een gewicht bereiken van wel acht ton. Kenmerkend voor deze reuzen was dat zij gedurende hun leven meermaals hun enorme kiezen wisselden. Eerder zijn in Kazachstan al overblijfselen van mammoeten gedocumenteerd in de regio’s Karaganda, Pavlodar, Oost-Kazachstan en Noord-Kazachstan, wat wijst op een wijdverbreide verspreiding van deze dieren in het verleden.

Als de onderzoekers erin slagen een compleet skelet bloot te leggen, zou dit een monumentale prestatie zijn voor de paleontologie en het onderzoek naar de ijstijdfauna van Noord-Kazachstan. Bovendien kan de vondst een schat aan nieuwe informatie opleveren over de klimatologische en ecologische omstandigheden van de regio in het Paleolithicum, en een tipje van de sluier oplichten over de interactie tussen vroege mensen en de grote zoogdieren uit die tijd.