De allereerste stalen Patek Philippe chronograaf uit 1943 verkocht voor 14,19 miljoen dollar

Veilinghuis Phillips in Genève heeft opnieuw de schijnwerpers op zich gericht als de arena voor het vestigen van records in de wereld van verzamelbare uurwerken. Een extreem zeldzame Patek Philippe Perpetual Calendar Chronograph, met het iconische referentienummer 1518 en daterend uit 1943, is verkocht voor een astronomisch bedrag van 12 miljoen Zwitserse franken. Dit spectaculaire resultaat vertaalt zich naar 14,19 miljoen Amerikaanse dollar. Met deze opbrengst heeft het horloge een nieuw, onbetwist wereldrecord gevestigd voor een vintage Patek Philippe polshorloge dat ooit via een veiling van eigenaar is gewisseld.

De Ref. 1518 neemt een fundamentele en unieke positie in binnen de annalen van de haute horlogerie. Het was namelijk het eerste polshorloge ter wereld dat in serieproductie werd genomen en zowel een chronograaffunctie als een eeuwigdurende kalender combineerde. Deze combinatie van complexe complicaties was in die tijd revolutionair. De uitzonderlijke waarde van het recent geveilde exemplaar wordt echter voornamelijk gedreven door het ongebruikelijke kastmateriaal: roestvrij staal. Er zijn slechts vier exemplaren bekend van dit legendarische model die in een stalen kast zijn uitgevoerd, wat hen een bijna mythische en ongrijpbare status verleent onder de meest toegewijde kenners en verzamelaars.

De provenance van dit specifieke uurwerk is bovendien van cruciaal belang. Men gaat ervan uit dat dit exemplaar het allereerste is dat deel uitmaakte van de uiterst beperkte stalen serie. Dit wordt bevestigd door de aanwezigheid van de gegraveerde markering ‘1’ aan de binnenzijde van de achterkant van de kast. Dit detail van de nummering voegt een extra laag van historische betekenis en verzamelwaarde toe. Het feit dat Patek Philippe in 1943 staal gebruikte voor een dergelijke complexe complicatie is opmerkelijk, aangezien in die periode edelmetalen de norm waren voor luxe uurwerken, terwijl staal doorgaans gereserveerd bleef voor functionele, militaire of utilitaire instrumenten.

De verkooptransactie was een ware krachtmeting. De bieding werd gekenmerkt door een felle en aanhoudende strijd. Vijf vastberaden deelnemers, zowel in de zaal als aan de telefoon, probeerden het kavel in handen te krijgen, totdat het uiteindelijke winnende bod telefonisch werd uitgebracht. Dit resultaat bevestigt de ongeëvenaarde autoriteit en de blijvende aantrekkingskracht van de 1518 binnen de wereldwijde verzamelaarsgemeenschap. Het bezit van zo'n zeldzaam historisch artefact wordt terecht beschouwd als het bereiken van de top van het horlogeverzamelen. Het vorige record voor ditzelfde model, dat in 2016 bij hetzelfde veilinghuis Phillips werd gevestigd, lag op 11 miljoen Zwitserse franken.

De totale oplage van de Ref. 1518, die werd geproduceerd over een periode van dertien jaar, van 1941 tot 1954, bedroeg ongeveer 280 stuks. Het overgrote deel hiervan was uitgevoerd in geelgoud, en slechts een klein deel, ongeveer een vijfde, in roségoud. De stalen versies, die met slechts vier stuks extreem schaars zijn, trekken de meeste aandacht. De marktwaarde van zeldzame uitvoeringen is enorm: een ander zeldzaam exemplaar in roségoud met een roze wijzerplaat bracht eerder al 9,57 miljoen dollar op, wat de diepte van de vraag naar deze referentie aantoont.

De gebeurtenissen van de afgelopen jaren onderstrepen dat Patek Philippe horloges de veilingmarkt blijven domineren en de hoogste prijzen blijven halen. Hoewel het absolute record voor een polshorloge nog steeds in handen is van de Patek Philippe Grandmaster Chime Ref. 6300A-010, die in 2019 voor 31 miljoen franken werd verkocht, heeft de recente verkoop van de stalen 1518 opnieuw benadrukt dat deze horloges tot de meest historisch significante uurwerken behoren. De uiteindelijke waarde van dergelijke objecten wordt niet alleen bepaald door de technische perfectie, maar vooral door de unieke geschiedenis en het pad dat zij door de tijd hebben afgelegd, waardoor hun uitzonderlijke status definitief wordt gevestigd.