Op 27 Oktober Viert Groot-Brittannië de Dag van de Zwarte Kat

Jaarlijks staat 27 oktober in Groot-Brittannië in het teken van de Dag van de Zwarte Kat. Dit evenement is in het leven geroepen om de hardnekkige mythes en vooroordelen die rondom deze dieren bestaan, te ontkrachten.

Het initiatief werd in 2011 gelanceerd door de Britse liefdadigheidsorganisatie Cats Protection. De aanleiding hiervoor was een zorgwekkende trend: katten met een zwarte vachtkleur verblijven vaak aanzienlijk langer in asielen voordat ze geadopteerd worden, vergeleken met hun meerkleurige soortgenoten.

De reden hiervoor ligt in het feit dat zwarte katten al eeuwenlang een centraal thema zijn in volksgeloof en bijgeloof. Voor sommige culturen zijn ze een teken van ongeluk of zelfs tovenarij, terwijl ze elders juist symbool staan voor geluk en voorspoed.

In het Oude Egypte genoten katten algemeen respect en werden ze beschermd door de wet. Er bestond echter geen specifieke cultus rond de zwarte kleur. Zwarte schoonheden werden net zo vereerd als alle andere katten.

Dit veranderde drastisch in het middeleeuwse Europa, waar katten in verband werden gebracht met heksen en duistere praktijken. De zwarte kleur paste perfect bij het beeld van het occulte, het nachtelijke en het demonische.

Als gevolg hiervan belandden zwarte katten vaak op de brandstapel, samen met hun vermeende eigenaressen. Het demonologische traktaat *Malleus Maleficarum* (de Heksenhamer) beweerde zelfs dat heksen de gedaante van zwarte katten konden aannemen.

Hoewel ook katten met andere kleuren werden vervolgd, zorgde de periode van religieuze vervolging en heksenwaan ervoor dat de zwarte kat in de folklore en kunst stevig verankerd raakte als de ‘familiar’ van tovenaars en heksen.

Na de Inquisitie bleven de slechte reputatie en de negatieve associaties bestaan. Zwarte katten werden gezien als brengers van allerlei ellende: ziekte, slechte oogsten en de dood. De meest bekende mythe is dat als een zwarte kat je pad kruist, je ongeluk kunt verwachten.

Toch dachten ze in Duitsland genuanceerder over dit bijgeloof. Daar geldt het kruisen van de weg van rechts naar links als een slecht voorteken, maar van links naar rechts wordt het juist als gunstig beschouwd.

Ondanks de krachtige 'PR-campagne' van de Heilige Inquisitie, slaagde men er niet in de charme van de kat volledig te overwinnen. Zelfs in Europa werden zwarte katten niet overal een symbool van het kwaad. In sommige regio's betekende een zwarte kat op de drempel toekomstige welvaart.

Voor zeelieden brachten ze geluk op zee en bescherming voor de achtergebleven familieleden. De Engelse koning Karel I ging zelfs zo ver dat hij zijn zwarte huisdier onder persoonlijke bewaking hield, omdat hij geloofde dat zij zijn geluk bewaakte. Volgens de geruchten werd hij de dag na haar dood gearresteerd.

Japan nam de Europese negativiteit niet over. Zij besloten dat een vrouw die een zwarte kat bezit, nooit een tekort aan mannelijke aandacht zou hebben. Als een zwarte kat niest, moet je haar groeten. Bovendien dient de zwarte *Maneki-neko* figuur om het huis te beschermen tegen het boze oog.

Het is opmerkelijk hoeveel verantwoordelijkheid mensen hebben gelegd op de schouders van deze kleine, zwarte katten, zowel voor het lot van de mensheid als voor dat van individuen.

Daarom is deze speciale dag nodig. Het is een moment om mensen die zich verliezen in alledaagse magie eraan te herinneren dat zwarte katten geen dragers zijn van fortuin of pech, noch voorspellers van rampen of rijkdom. Ze zijn veel meer dan dat: het zijn metgezellen en gidsen, net als elk ander levend wezen waarmee we een deel van ons leven delen.

Er is echter één reëel probleem met zwarte katten, waar elke trotse eigenaar en vrijwel elk asiel van op de hoogte is: ze zijn ongelooflijk moeilijk om mooi te fotograferen. Vaak krijg je een foto van een zwarte vlek als de kat slaapt, of een zwarte vlek met ogen als ze je pogingen om haar vast te leggen opmerkt. Enkele tips: Gebruik zachte, gelijkmatige verlichting, kies een contrasterende achtergrond en leg de nadruk op de ogen. Trek haar aandacht met een speeltje of een traktatie. Of voer een buikdans uit, zing een mooi lied, of reciteer een sonnet van Shakespeare. Iets daarvan zal zeker werken! En op één foto van de honderd zul je de belichaming van schoonheid en gratie zien, en begrijpen dat zowel de heksen als Karel I wisten hoe waardevol deze katten zijn!