Kukkur Tihar: De jaarlijkse dag van hondenverering gevierd in Nepal

Nepal viert jaarlijks Kukkur Tihar, de tweede dag van het vijfdaagse Tihar-festival. Dit is een periode van diep respect en eerbetoon aan honden, ter erkenning van hun onwankelbare trouw en hun diensten aan de mensheid. Dit jaar vond de viering plaats op 20 oktober. Het festival is een krachtig symbool van waardering voor alle honden, of het nu gaat om geliefde huisdieren, zwerfdieren op straat, of gespecialiseerde diensthonden. Elk dier wordt geëerd: ze ontvangen bloemenslingers, een tika-markering op het voorhoofd en verfijnde lekkernijen, wat de oprechte dankbaarheid van de bevolking weerspiegelt.

In de Nepalese cultuur draagt deze specifieke dag een heilige betekenis. Honden worden namelijk beschouwd als de boodschappers van Yama, de godheid van de dood. Hun taak is het begeleiden van de zielen van de overledenen naar het hiernamaals. Door honden op deze dag te vereren, hoopt men Yama gunstig te stemmen, wat vrede en welzijn voor de families moet garanderen.

Dit ritueel symboliseert tevens de onverbreekbare band tussen het aardse leven en de overgang naar een andere staat van zijn. De diepe waarde van deze relatie wordt benadrukt in de oude Sanskriet-epos, de Mahābhārata. Hierin wordt beschreven hoe Yudhishthira weigerde het paradijs te betreden zonder zijn trouwe hond, waarmee de eeuwige aard van deze kameraadschap wordt onderstreept.

In de hoofdstad Kathmandu gaat speciale aandacht uit naar de diensthonden van de Кинологическое подразделение Полиции Непала (Kynologische Eenheid van de Nepalese Politie). Deze toegewijde dieren, wier werk onmisbaar is bij het opsporen van bewijsmateriaal en tijdens reddingsoperaties, ontvangen welverdiende onderscheidingen en extra traktaties. Dit gebeurt als blijk van erkenning voor hun vitale bijdrage aan de openbare veiligheid.

Het Tihar-festival, dat ook bekendstaat als Dipawali, is het op één na belangrijkste feest in Nepal, na Dashain. Het duurt vijf dagen, waarbij elke dag gewijd is aan de verering van verschillende wezens of godheden. Na Kukkur Tihar volgt Gai Tihar, waarbij koeien worden geëerd als symbool van overvloed en moederlijke zorg. Daarna volgt Lakshmi Puja, een dag gewijd aan de godin van de rijkdom. De cyclus wordt afgesloten met Bhai Tika, een ceremonie die de banden tussen broers en zussen versterkt.

Dergelijke rituelen dienen als een krachtige herinnering dat waarden zoals trouw, liefde en kameraadschap universeel zijn en niet beperkt blijven tot de menselijke ervaring. De viering van Kukkur Tihar, die wereldwijd wordt gehouden door de Nepalese diaspora, moedigt de samenleving aan om de houding ten opzichte van dieren kritisch te bekijken en roept op tot meer mededogen en zorg.