Llanito: De Unieke Taalmix van Gibraltar die Onder Druk Staat

Bewerkt door: Vera Mo

Gibraltar, een Brits overzees gebied aan het zuidelijkste puntje van het Iberisch schiereiland, is de thuisbasis van de unieke spreektaal 'yanito'. Deze taal is een fascinerende samensmelting van Brits-Engels en het Andalusische Spaans uit de omliggende regio, aangevuld met invloeden uit het Ligurisch, Hebreeuws, Arabisch, Portugees en Maltees, wat de rijke en diverse geschiedenis van het gebied weerspiegelt.

Kenmerkend voor yanito is de vloeiende vermenging van woorden en zinsstructuren uit zowel het Engels als het Spaans, waarbij de oorspronkelijke vormen behouden blijven. Dit onderscheidt yanito van bijvoorbeeld 'Spanglish', dat vaak leidt tot vervormingen van woorden. De oorsprong van de term 'yanito' is onzeker; theorieën variëren van een afleiding van de Engelse voornaam 'John' of de Italiaanse naam 'Giovanni', tot een link met de geografische depressie 'El Llano' waar Spaanse arbeiders woonden tijdens het Grote Beleg van 1779-1783.

yanito wordt beschouwd als een essentieel onderdeel van de Gibraltarese identiteit, maar de taal staat onder druk. Deskundigen benadrukken dat yanito een levende taal is die de unieke identiteit van de Gibraltarezen weerspiegelt, ondanks dat het voornamelijk een gesproken taal is zonder vastgelegde grammatica. Er is een merkbare afname in het gebruik ervan onder jongere generaties, die voornamelijk Engels en Spaans spreken.

Deze afname wordt deels toegeschreven aan de overheersende rol van het Engels in het onderwijssysteem sinds de Tweede Wereldoorlog en de historische sluiting van de grens met Spanje in 1969. Om dit unieke taalkundige erfgoed te beschermen, heeft de Gibraltarese regering initiatieven genomen, waaronder het versterken van het onderwijs in zowel Spaans als yanito voor basisschoolleerlingen en het promoten van Gibraltarese literatuur via een National Book Council en een literaire wedstrijd met een tweetalige categorie.

Bronnen

  • El Nacional

  • Languages of Gibraltar

  • El llanito - hablarydecir

  • Gibraltar apuesta por el español con la última medida en sus aulas para preservar el idioma

  • Ni españoles ni ingleses: las tres palabras que dicen en Gibraltar que nadie entiende

Heb je een fout of onnauwkeurigheid gevonden?

We zullen je opmerkingen zo snel mogelijk in overweging nemen.