Wetenschappers hebben ontdekt dat menselijke gesprekken wereldwijd een verborgen, biologisch ritme volgen. Nieuw onderzoek, gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences in augustus 2025, onthult dat spontane spraak is gestructureerd in zogenaamde 'intonatie-eenheden'. Deze eenheden, die elk ongeveer 1.6 seconden duren, blijken essentieel voor een soepele communicatie en wederzijds begrip.
Een internationaal team onder leiding van Dr. Maya Inbar, met medewerking van Professor Eitan Grossman en Professor Ayelet N. Landau van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem, analyseerde meer dan 650 opnames van spontane gesprekken in 48 verschillende talen. Met behulp van een geavanceerd algoritme identificeerden zij deze intonatie-eenheden. De resultaten tonen aan dat dit ritme universeel is, ongeacht de gesproken taal, wat suggereert dat het dieper geworteld is in menselijke cognitie en biologie dan louter culturele conventie.
Intonatie-eenheden spelen een cruciale rol in hoe we conversaties volgen, beurten nemen en informatie verwerken. Ze fungeren als natuurlijke pauzes die luisteraars helpen de spraakstroom te verwerken en bieden essentiële signalen voor kinderen die taal leren. De parallel tussen het ritme van deze spraakunits en patronen in hersenactiviteit die geassocieerd worden met geheugen, aandacht en doelgericht handelen, onderstreept de diepe verbinding tussen de structuur van onze spraak en de werking van ons denken.
Dit baanbrekende onderzoek bevestigt niet alleen dat intonatie-eenheden een universeel aspect van taal zijn, maar laat ook zien dat deze eigenschappen verweven zijn met onze fysiologie en cognitieve processen. Het begrijpen van deze temporele structuur biedt inzichten in hoe we informatie managen in de dynamiek van communicatie en hoe we sociale banden smeden. De implicaties zijn breed, variërend van de ontwikkeling van meer menselijk klinkende kunstmatige intelligentie tot verbeterde behandelingen voor spraakstoornissen.
Verder onderzoek, mede ondersteund door technologieën die hersengolven meten, zoals die ontwikkeld aan de KU Leuven, richt zich op de rol van intonatie in taalverwerving bij jonge kinderen. Deze ritmische structuren zijn essentieel voor de vroege ontwikkeling van spraak en taal, en helpen bij het optimaliseren van hoorapparaten en het vroegtijdig signaleren van mogelijke taalontwikkelingsstoornissen.