Trước tình hình các vụ xâm nhập không phận bằng máy bay không người lái (UAV) của Nga gia tăng, NATO và Liên minh Châu Âu (EU) đang đẩy mạnh kế hoạch xây dựng một 'bức tường drone' dọc theo sườn phía đông của liên minh. Sáng kiến này, bao gồm các mạng lưới cảm biến, thiết bị gây nhiễu và máy bay không người lái đánh chặn được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI), nhằm tăng cường khả năng giám sát và phòng thủ chống lại các mối đe dọa trên không.
Estonia đã đề xuất một 'Bức tường Drone Baltic', một mạng lưới AI tích hợp cảm biến, thiết bị gây nhiễu và máy bay không người lái đánh chặn, với sự hỗ trợ từ Phần Lan, Na Uy và Ba Lan. Mục tiêu là đạt được khả năng răn đe trong vòng một năm, mặc dù dự án này ban đầu đã bị từ chối tài trợ từ EU. Tuy nhiên, sau vụ khoảng 19-21 máy bay không người lái của Nga xâm nhập không phận Ba Lan vào đêm ngày 9-10 tháng 9, tâm lý tại Brussels đã thay đổi đáng kể. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã cam kết rằng EU sẽ thiết lập một 'bức tường drone' để bảo vệ 27 quốc gia thành viên khỏi các mối đe dọa từ UAV trong tương lai. Bà cũng thông báo về một chương trình hợp tác drone trị giá 6 tỷ euro với Ukraine, nhằm nâng cao năng lực của châu Âu trong lĩnh vực chiến tranh hiện đại này.
Tại Đức, chuyên gia chính sách đối ngoại Norbert Röttgen thuộc CDU đã kêu gọi xây dựng một 'bức tường drone' dọc theo toàn bộ biên giới phía đông của NATO, nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ chống lại các mối đe dọa từ máy bay không người lái và việc mua sắm các loại máy bay không người lái khác nhau. Ông nhận định rằng NATO cần có khả năng phòng thủ bằng máy bay không người lái để tự bảo vệ trước các máy bay không người lái của Nga, đặc biệt là khi Đức hiện có rất ít năng lực trong lĩnh vực này.
Liên minh Châu Âu cũng đang xem xét một 'bức tường drone' trên biên giới phía đông của NATO. Ủy viên Quốc phòng và Không gian của EU, Andrius Kubilius, dự kiến sẽ triệu tập một cuộc họp với các lãnh đạo quốc phòng để thảo luận về sáng kiến này. Ông Kubilius cho biết dự án này có thể bao gồm sự kết hợp của các cảm biến, hệ thống vũ khí và tác chiến điện tử để phát hiện và vô hiệu hóa máy bay không người lái. Ông cũng gợi ý rằng kinh nghiệm và công nghệ của Ukraine có thể đóng một vai trò quan trọng, khi Ukraine sẵn sàng chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm chiến đấu của mình. Ukraine và Ba Lan cũng đang tăng cường hợp tác về công nghệ drone, bao gồm các chương trình huấn luyện chung và các dự án sản xuất chung.
Sự cấp bách của sáng kiến này càng được nhấn mạnh sau vụ xâm nhập không phận Ba Lan, một sự kiện mà Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk mô tả là đã đưa đất nước đến gần xung đột vũ trang nhất kể từ Thế chiến II. NATO đã phản ứng bằng cách triển khai Chiến dịch Eastern Sentry, tăng cường các thiết bị phòng không, bao gồm máy bay chiến đấu và tàu khu trục, dọc theo sườn phía đông. Sáng kiến này nhằm mục đích tăng cường khả năng của NATO trong việc đối phó với các mối đe dọa quân sự từ Nga, đặc biệt là việc đánh chặn máy bay không người lái của Nga vi phạm không phận các quốc gia thành viên NATO. Các quốc gia như Đan Mạch, Pháp, Đức và Vương quốc Anh đã cam kết đóng góp lực lượng và khí tài cho chiến dịch này.
Sự phát triển của công nghệ drone và các mối đe dọa liên quan đã thúc đẩy nhu cầu về các giải pháp phòng thủ tiên tiến. Các hệ thống cảm biến thông minh được tích hợp với AI, cùng với các hệ thống đối phó drone (C-UAS) và mạng lưới cảm biến đa lớp, đang trở thành những yếu tố then chốt trong việc đảm bảo an ninh biên giới và khả năng phòng thủ của châu Âu trước các mối đe dọa ngày càng tăng. Các ước tính ban đầu cho thấy việc thiết lập 'bức tường drone' này có thể hoàn thành trong vòng một năm, mặc dù chi phí và thời gian triển khai cụ thể vẫn chưa được xác định rõ ràng.