Lễ ký Công ước Liên Hợp Quốc về Chống Tội phạm Mạng, thường được gọi không chính thức là “Công ước Hà Nội”, đã diễn ra tại Thủ đô Hà Nội, Việt Nam, trong hai ngày 25 và 26 tháng 10 năm 2025. Hiệp ước quốc tế toàn diện này là văn kiện luật hình sự đầu tiên của Liên Hợp Quốc được thông qua trong hơn hai thập kỷ qua. Mục tiêu cốt lõi của nó là thiết lập một nền tảng pháp lý thống nhất, cho phép cộng đồng toàn cầu phối hợp hành động một cách hiệu quả nhằm đối phó với các mối đe dọa ngày càng gia tăng từ không gian mạng. Tính đến thời điểm ký kết, sáu mươi lăm quốc gia đã bày tỏ sự ủng hộ đối với văn kiện mang tính bước ngoặt này.
Việc lựa chọn Hà Nội làm địa điểm tổ chức sự kiện trọng đại này đã mang lại ý nghĩa đặc biệt, tượng trưng cho uy tín ngày càng tăng của Việt Nam như một thành viên có trách nhiệm trong các tiến trình toàn cầu và là một nền tảng quan trọng để đạt được sự đồng thuận quốc tế. Tổng thống Liên bang Nga, Vladimir Putin, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của sự kiện, gọi lễ ký là “một sự kiện lịch sử không hề cường điệu”. Ông cho biết cột mốc này đã trở thành hiện thực nhờ sự ủng hộ rộng rãi đối với sáng kiến của Nga, vốn được đề xuất từ năm 2019. Văn kiện, được phát triển dưới sự điều phối của Bộ Ngoại giao Liên bang Nga (МИД РФ) và được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc phê chuẩn vào tháng 12 năm 2024, được các chuyên gia đánh giá là đã vượt qua “sông Rubicon” trong nỗ lực hình thành một môi trường kỹ thuật số công bằng và an toàn.
Nội dung chính của Công ước tập trung vào việc tạo ra các cơ chế hoạt động hiệu quả nhằm ngăn chặn các hành vi phạm tội nghiêm trọng như truy cập trái phép vào hệ thống, lừa đảo trực tuyến, phát tán phần mềm độc hại (malware), và bóc lột trẻ em trên mạng. Thỏa thuận này củng cố các nguyên tắc bình đẳng chủ quyền của các quốc gia trong không gian thông tin của họ. Hơn nữa, nó hướng tới việc tăng cường hợp tác giữa các cơ quan thực thi pháp luật, bao gồm trao đổi thông tin, hỗ trợ lẫn nhau trong điều tra và dẫn độ những kẻ vi phạm. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, António Guterres, đã mô tả Công ước là một công cụ pháp lý mạnh mẽ, vô cùng cần thiết để ngăn chặn tội phạm có tổ chức xâm nhập sâu hơn vào chiều không gian kỹ thuật số.
Với vai trò là nước chủ nhà, Việt Nam đã tái khẳng định cam kết kiên định của mình trong việc xây dựng một thế giới kỹ thuật số an toàn và minh bạch, đồng thời đóng góp nhiều ý tưởng xây dựng trong quá trình soạn thảo nhằm thu hẹp khoảng cách lập trường giữa các quốc gia thành viên. Bà Ghada Waly, người đứng đầu Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC), đã ca ngợi Công ước là điểm khởi đầu thiết yếu cho cuộc chiến toàn cầu chống tội phạm mạng. Văn kiện này không chỉ đặt nền móng cho việc giải quyết các thách thức hiện tại mà còn cho các khuôn khổ quản trị kỹ thuật số trong tương lai, bao gồm cả các vấn đề liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI) và an ninh mạng nói chung. Các quốc gia chưa tham gia lễ ký vào ngày 25–26 tháng 10 vẫn có cơ hội ký kết hiệp ước tại Hà Nội cho đến cuối năm hiện tại (2025), và sau đó tại trụ sở chính của Liên Hợp Quốc ở New York cho đến cuối năm tiếp theo (2026).
