INTERPOL Tăng Cường Chương Trình LEAP: Bước Ngoặt Mới Trong Cuộc Chiến Chống Phá Rừng Nhiệt Đới

Vào ngày 5 tháng 11 năm 2025, tại Rio de Janeiro, trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh Toàn cầu "Đoàn kết vì Động vật Hoang dã," giai đoạn thứ ba của Chương trình Hỗ trợ Cơ quan Thực thi Pháp luật Giảm Phá rừng Nhiệt đới (LEAP) đã chính thức được công bố. Sáng kiến quan trọng này được thực hiện dưới sự bảo trợ của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (INTERPOL), Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC), cùng với Sáng kiến Khí hậu và Rừng Quốc tế Na Uy (NICFI). Mục tiêu cốt lõi của LEAP 3.0 là nhằm triệt phá các mạng lưới tội phạm đang thu lợi nhuận khổng lồ từ hoạt động khai thác gỗ trái phép, buôn bán gỗ lậu, và cả việc khai thác vàng phi pháp.

Tổng Thư ký INTERPOL, ông Valdeci Urquiza, đã nhấn mạnh rằng, để đối phó hiệu quả với những kẻ phạm tội này, cần có hành động quyết liệt từ các cơ quan thực thi pháp luật và sự tăng cường hợp tác quốc tế. Giai đoạn ba của LEAP mở rộng đáng kể phạm vi địa lý, nhắm đến các khu vực nhiệt đới cực kỳ quan trọng tại Brazil, Ecuador, Indonesia, Papua New Guinea và Peru. Một trọng tâm đặc biệt là các loại tội phạm có liên quan mật thiết, điển hình là hoạt động khai thác khoáng sản trái phép ở lưu vực Amazon. Hoạt động này thường đi kèm với ô nhiễm thủy ngân nghiêm trọng và vi phạm nhân quyền nghiêm trọng. Việc kết hợp đấu tranh chống khai thác gỗ, khai thác mỏ và buôn lậu cho thấy sự chuyển đổi sang một chiến lược thực thi pháp luật đa chiều và toàn diện.

Ngay trước khi giai đoạn ba được công bố, cảnh sát Brazil, với sự hỗ trợ của INTERPOL, đã thực hiện thành công một chiến dịch trên sông Madeira. Trong chiến dịch này, 277 chiếc tàu nạo vét nổi được sử dụng để khai thác vàng trái phép đã bị phá hủy. Giá trị ước tính của các thiết bị này vào khoảng 6,8 triệu đô la Mỹ. Tổng thiệt hại tài chính gây ra cho các mạng lưới tội phạm sau chiến dịch này lên tới xấp xỉ 193 triệu đô la. Những kết quả ấn tượng như vậy là bằng chứng thuyết phục cho thấy khả năng của các cơ cấu quốc tế trong việc ngăn chặn các hoạt động tạo ra hàng tỷ đô la lợi nhuận từ việc bóc lột tài nguyên thiên nhiên.

Việc khởi động LEAP 3.0 càng trở nên cấp thiết hơn khi Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu (COP30) sắp diễn ra tại Brazil, nơi các chiến lược môi trường toàn cầu sẽ được thảo luận. Chương trình LEAP, được triển khai lần đầu tiên vào năm 2018, đã phát triển từ phản ứng cục bộ sang một sáng kiến toàn cầu có tầm ảnh hưởng chiến lược và hoạt động. Giai đoạn hai (2023–2025) tập trung vào các chiến dịch mục tiêu và phối hợp xuyên biên giới nhằm loại bỏ các nhóm tội phạm có tổ chức. Tại hội nghị thượng đỉnh ở Rio de Janeiro, nơi quy tụ hơn 400 đối tác, bao gồm đại diện của người bản địa, chính phủ và khu vực tư nhân, một lời kêu gọi mạnh mẽ đã được đưa ra: công nhận tội phạm môi trường là ưu tiên chiến lược toàn cầu. Lời kêu gọi này hoàn toàn phù hợp với Tuyên bố Cape Town được thông qua gần đây, lần đầu tiên phân loại tội phạm môi trường là tội phạm có tổ chức, đánh dấu một bước tiến quan trọng đối với các quốc gia G20.