Ngày 21 tháng 10 năm 2025 đã khắc ghi một khoảnh khắc lịch sử quan trọng vào biên niên sử chính trị Nhật Bản. Bà Takaichi Sanae, cựu Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do (LDP), chính thức được bầu làm Thủ tướng thứ 104 của Nội các, sau khi giành được 237 phiếu trong cuộc bầu cử chỉ định thủ tướng tại Hạ viện. Sự kiện này đánh dấu lần đầu tiên một phụ nữ nắm giữ vị trí thủ tướng trong lịch sử hiến pháp Nhật Bản, báo hiệu một bước ngoặt lớn trong cấu trúc chính trị vốn đã cố định từ lâu của đất nước mặt trời mọc. Việc thành lập chính phủ này không chỉ là thành tựu cá nhân mà còn được xem là minh chứng cho sự sẵn sàng thay đổi và chuyển mình của toàn xã hội Nhật Bản.
Chính phủ mới của bà Takaichi được hình thành sau khi Đảng Công Minh (Komeito), đối tác liên minh của chính quyền tiền nhiệm, rút lui. Trong bối cảnh đó, bà Takaichi đã củng cố nền tảng quyền lực bằng cách thiết lập một liên minh mới với Đảng Đổi mới Nhật Bản (JIP), một đảng có xu hướng cánh hữu. Đối thủ của bà, ông Noda Yoshihiko, lãnh đạo Đảng Dân chủ Lập hiến, chỉ nhận được 149 phiếu. Đáng chú ý, bà Takaichi đã vươn lên vị trí này sau khi vượt qua một cuộc bầu cử Chủ tịch LDP vào ngày 5 tháng 10, nơi ban đầu chỉ có các ứng cử viên nam giới tham gia. Chuỗi sự kiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tái thiết các mối quan hệ hợp tác khi môi trường chính trị bên ngoài thay đổi.
Trụ cột chính sách kinh tế của chính quyền Takaichi mới là kế thừa và tiếp nối “Abenomics,” chương trình do cố Thủ tướng Abe Shinzo khởi xướng. Cụ thể, chính sách này dựa trên ba nguyên tắc cơ bản: tăng cường ảnh hưởng của chính phủ đối với ngân hàng trung ương, mở rộng chi tiêu công, và cắt giảm thuế. Nhờ sự hợp tác với JIP, một đề xuất chính sách cụ thể đã được bổ sung là miễn thuế tiêu thụ đối với thực phẩm, hứa hẹn tác động trực tiếp đến đời sống người dân. Tuy nhiên, nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế này song hành với thách thức thực tế là lạm phát gia tăng, đòi hỏi sự điều hành hết sức thận trọng và khéo léo.
Về mặt đối ngoại, lập trường bảo thủ và chủ nghĩa dân tộc của bà Takaichi được dự đoán có thể làm gia tăng căng thẳng, đặc biệt trong quan hệ với Trung Quốc. Sân khấu lớn đầu tiên để kiểm chứng tài năng ngoại giao của bà là cuộc gặp dự kiến với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 27 tháng 10. Cuộc hội đàm này sẽ là cơ hội quan trọng để định hình rõ ràng vị thế quốc tế và đường lối ngoại giao của chính quyền mới.
Mục tiêu mà bà Takaichi đặt ra là xây dựng một “nội các nơi phụ nữ phát huy vai trò như các nước Bắc Âu” làm nổi bật sự khác biệt lớn so với hiện trạng của Nhật Bản. Theo Báo cáo Khoảng cách Giới Toàn cầu năm 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Nhật Bản xếp hạng thấp, ở vị trí 118 trên 148 quốc gia, với điểm số đặc biệt kém trong lĩnh vực chính trị. Trên thực tế, tỷ lệ nữ nghị sĩ tại Hạ viện chỉ khoảng 15%. Mặc dù bà Takaichi phản đối việc hợp pháp hóa lựa chọn họ khác nhau cho vợ chồng, bà vẫn kêu gọi nâng cao nhận thức về các vấn đề sức khỏe của phụ nữ. Việc dung hòa mâu thuẫn nội tại này và chuyển hóa nó thành sự thay đổi nhận thức xã hội sẽ là trọng tâm lớn trong thời gian tới. Với kinh nghiệm từng là Bộ trưởng phụ trách An ninh Kinh tế (từ 2022 đến 2024), bà Takaichi, 64 tuổi, sẽ mang lại chiều sâu cho khả năng thực thi chính sách của mình. Tuy nhiên, lịch sử viếng thăm đền Yasukuni và sự ủng hộ sửa đổi hiến pháp hòa bình của bà sẽ luôn là tấm gương phản chiếu, đặt ra yêu cầu về sự tự vấn và hài hòa trong quan hệ với các nước láng giềng.