Vào tháng 10 năm 2025, giới vật lý thiên văn đã ghi nhận một thành tựu đột phá khi các nhà khoa học quốc tế lần đầu tiên quan sát trực tiếp được các sóng Alfvén xoắn quy mô nhỏ tồn tại trong vành nhật hoa của Mặt Trời. Phát hiện này, được công bố trên tạp chí Nature Astronomy, mang lại sự xác nhận hữu hình cho các mô hình lý thuyết đã có từ thập niên 1940 về cơ chế duy trì nhiệt độ cực cao của lớp khí quyển ngoài cùng này.
Trọng tâm của khám phá là việc cung cấp bằng chứng trực tiếp về những dao động từ tính thoắt ẩn thoắt hiện, được cho là nguồn năng lượng then chốt để giữ cho vành nhật hoa đạt tới nhiệt độ lên tới 1,6 triệu độ Celsius, cao hơn hàng triệu độ so với bề mặt quang quyển chỉ khoảng 5.500 độ Celsius. Các nhà nghiên cứu đã phân tích sự dịch chuyển màu đỏ và xanh lam trong chuyển động của các ion sắt bị nung nóng để theo dõi các chuyển động xoắn của những sóng này. Điều quan trọng là những sóng Alfvén này được ghi nhận là luôn hiện diện, khác biệt với các phiên bản lớn hơn, riêng lẻ thường liên quan đến các vụ bùng phát năng lượng Mặt Trời (solar flare).
Đội ngũ tiên phong thực hiện quan sát này được dẫn dắt bởi Giáo sư Richard Morton thuộc Đại học Northumbria. Sự hợp tác quốc tế còn có sự tham gia của các tổ chức uy tín như Đại học Bắc Kinh, KU Leuven, Đại học Queen Mary London, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, cùng với sự hỗ trợ từ Quỹ Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (NSF) và Đài quan sát Mặt Trời Quốc gia NSF. Các dữ liệu mới này khẳng định rằng sự nhiễu loạn Alfvénic chính là tác nhân gây ra sự nóng lên của vành nhật hoa và thúc đẩy gió Mặt Trời, củng cố vững chắc các lý thuyết hiện có.
Thành tựu quan sát này được thực hiện nhờ vào khả năng vượt trội của Kính viễn vọng Mặt Trời Daniel K. Inouye (DKIST) đặt tại Hawaii, đặc biệt là việc sử dụng thiết bị Quang phổ Kế Hồng ngoại Gần Làm lạnh (Cryo-NIRSP). Thiết bị tiên tiến này được mô tả là có khả năng thu thập dữ liệu sắc nét hơn, nhanh hơn và ít nhiễu hơn đáng kể so với các quan sát trước đây, mở ra kỷ nguyên mới cho nghiên cứu vật lý plasma trong bầu khí quyển Mặt Trời. DKIST, với gương chính đường kính 4 mét, là kính viễn vọng Mặt Trời trên mặt đất mạnh mẽ nhất thế giới.
Việc giải mã các sóng Alfvén không chỉ là một chiến thắng khoa học thuần túy mà còn có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc đối với Trái Đất. Hiểu rõ động lực của những sóng từ tính này là điều tối quan trọng để dự báo chính xác "thời tiết không gian"—những hiện tượng có khả năng gây gián đoạn nghiêm trọng đến hệ thống thông tin liên lạc vệ tinh và mạng lưới điện trên hành tinh chúng ta. Sự hợp tác toàn cầu trong nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng chung của nhân loại trong việc làm chủ các quy luật chi phối ngôi sao gần gũi nhất của mình, tạo nền tảng bảo vệ các hệ thống công nghệ khỏi các cơn bão Mặt Trời bất ngờ.
