Ba Lan đang tiến những bước vững chắc trên hành trình chuyển đổi sang nguồn năng lượng sạch hơn, đánh dấu một cột mốc quan trọng với việc khởi công xây dựng lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR) đầu tiên tại Włocławek. Dự án mang tính lịch sử này là minh chứng cho cam kết của quốc gia trong việc giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là than đá, vốn đã chi phối ngành năng lượng của Ba Lan trong nhiều thập kỷ.
Công ty năng lượng quốc doanh Orlen, hợp tác cùng Synthos Green Energy, đã thành lập liên doanh Orlen Synthos Green Energy (OSGE) với tỷ lệ sở hữu 50-50, chịu trách nhiệm triển khai dự án đầy tham vọng này. Lò phản ứng được lựa chọn là BWRX-300, một thiết kế tiên tiến của GE Vernova, nổi bật với các tính năng an toàn vượt trội và hiệu quả hoạt động cao. Việc lựa chọn địa điểm Włocławek được đưa ra sau quá trình khảo sát địa chất và đánh giá tác động môi trường kỹ lưỡng, đảm bảo sự phù hợp và bền vững cho dự án.
Ông Ireneusz Fąfara, Giám đốc điều hành của Orlen, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án, khẳng định: "Chúng tôi đang xây dựng nền tảng năng lượng cho tương lai". Theo lộ trình, Orlen đặt mục tiêu vận hành ít nhất hai lò phản ứng SMR với tổng công suất 0,6 gigawatt vào năm 2035. Sáng kiến này không chỉ phù hợp với chiến lược năng lượng quốc gia nhằm giảm thiểu khí thải carbon và sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, mà còn thể hiện cam kết của Ba Lan trong việc hiện đại hóa lưới điện và đáp ứng các mục tiêu khí hậu của Liên minh Châu Âu.
Lò phản ứng BWRX-300, với công suất 300 MWe, sử dụng hệ thống làm mát bằng nước và tuần hoàn tự nhiên, cùng với các hệ thống an toàn thụ động. Thiết kế này dựa trên cơ sở giấy phép của lò phản ứng nước sôi ESBWR đã được Ủy ban An toàn Hạt nhân Hoa Kỳ chứng nhận, mang đến một nguồn năng lượng sạch, ổn định và hiệu quả về chi phí. Việc triển khai thành công lò phản ứng SMR đầu tiên tại Włocławek được kỳ vọng sẽ tạo tiền lệ cho các quốc gia châu Âu khác đang xem xét áp dụng công nghệ tương tự.
Dự án xây dựng lò phản ứng SMR tại Włocławek dự kiến sẽ tạo ra nhiều cơ hội việc làm địa phương, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đóng góp giá trị gia tăng đáng kể cho khu vực. Điều này phản ánh một tầm nhìn chiến lược, nơi năng lượng hạt nhân đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo an ninh năng lượng và thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh của Ba Lan, giảm dần sự phụ thuộc vào than đá vốn chiếm khoảng 57% cơ cấu năng lượng của quốc gia vào năm 2024. Sự chuyển dịch này không chỉ là một bước đi về công nghệ mà còn là sự tái định hình về tư duy, hướng tới một tương lai năng lượng bền vững và tự chủ hơn cho Ba Lan.