Tại Bulawayo, Zimbabwe, Phathisani Mvundla đang tiên phong trong lĩnh vực nông nghiệp bền vững bằng cách phát triển các hệ thống canh tác khí canh dọc sáng tạo, tận dụng chai nhựa tái chế. Sáng kiến của ông, mang tên Zambezi Eco Sprouts, không chỉ giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa mà còn góp phần giải quyết tình trạng mất an ninh lương thực ở nông thôn và thách thức quản lý rác thải nhựa đô thị tại Zimbabwe.
Mô hình canh tác khí canh dọc này sử dụng năng lượng mặt trời để vận hành máy bơm năng lượng thấp, cung cấp dung dịch dinh dưỡng dạng sương mù cho rễ cây. Phương pháp này giúp tiết kiệm tới 90% lượng nước so với canh tác truyền thống, một yếu tố quan trọng trong bối cảnh Zimbabwe thường xuyên đối mặt với hạn hán. Hệ thống còn tạo ra chu trình dinh dưỡng khép kín bằng cách chuyển đổi phân gà và chất thải hữu cơ thành dung dịch dinh dưỡng dạng trà cho cây trồng, phù hợp với xu hướng kinh tế tuần hoàn đang được thúc đẩy tại quốc gia này.
Canh tác khí canh, một phương pháp trồng cây không cần đất, mang lại nhiều lợi ích vượt trội so với canh tác truyền thống. Cây trồng phát triển nhanh hơn gấp ba lần, cho năng suất cao hơn tới 30% và sử dụng ít nước hơn đáng kể. Hệ thống của Mvundla, sử dụng chai nhựa tái chế hai lít, mô phỏng cấu trúc của các tháp canh tác khí canh thương mại, cho thấy tiềm năng ứng dụng rộng rãi ngay cả ở những khu vực có nguồn lực hạn chế. Hiện tại, trang trại đang sản xuất hơn 1.200 vụ cây trồng mỗi chu kỳ, bao gồm các loại rau lá xanh và thảo mộc, với thời gian thu hoạch chỉ từ 4 đến 6 tuần.
Mvundla đặt mục tiêu mở rộng mô hình hiệu quả và tiết kiệm chi phí này trên khắp Zimbabwe và xa hơn nữa, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và thúc đẩy bền vững môi trường. Sáng kiến này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Zimbabwe đang đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng, với ước tính 6 triệu người ở nông thôn và 1,7 triệu người ở thành thị dự kiến sẽ thiếu lương thực trong mùa giáp hạt 2024-2025. Việc áp dụng các công nghệ nông nghiệp tiên tiến như canh tác khí canh dọc không chỉ giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên mà còn tạo ra các giải pháp sáng tạo cho các vấn đề môi trường và xã hội.