Vào năm 2025, Hải quân Pháp đã ghi dấu ấn lịch sử với việc phát hiện một con tàu buôn thế kỷ 16 ngoài khơi Saint-Tropez, Địa Trung Hải. Được đặt tên tạm thời là "Camarat 4", con tàu này nằm ở độ sâu kỷ lục 2.567 mét, tạo lập kỷ lục mới về độ sâu của xác tàu trong vùng biển Pháp. Trong khu vực PACA và ngoài khơi Corsica, khoảng mười xác tàu thế kỷ 16 đã được ghi nhận, và "Camarat 4" là địa điểm văn hóa biển thứ tư được đưa vào sổ đăng ký di tích biển của tỉnh.
Sử dụng công nghệ tiên tiến bao gồm máy bay không người lái dưới nước và phương tiện điều khiển từ xa (ROV) được trang bị camera 4K và cánh tay robot, các nhà khảo cổ đã ghi lại hình ảnh chi tiết của con tàu dài khoảng 30 mét. Việc phát hiện này là kết quả của sự hợp tác giữa Hải quân Pháp và Cục Nghiên cứu Khảo cổ Dưới nước và Dưới biển (DRASSM) thuộc Bộ Văn hóa Pháp.
Phân tích ban đầu cho thấy "Camarat 4" là một con tàu buôn của Ý, có khả năng xuất phát từ vùng Liguria, miền bắc nước Ý. Con tàu được cho là đang trên tuyến đường thương mại Địa Trung Hải thì gặp nạn vì những lý do chưa rõ. Trên tàu, các nhà khảo cổ đã tìm thấy khoảng 200 bình gốm trang trí hoa văn tinh xảo, đĩa, và có thể là hai loại hàng hóa khác — thỏi sắt, có thể được sử dụng làm công cụ hoặc vũ khí.
Điều kiện khắc nghiệt tại địa điểm phát hiện, với nhiệt độ gần đóng băng, bóng tối hoàn toàn và dòng hải lưu yếu, đã tạo ra một "vỏ bọc bảo quản tự nhiên". Điều này giúp con tàu gần như nguyên vẹn sau hơn 400 năm, mang đến cơ hội hiếm có để nghiên cứu về thương mại hàng hải và các tuyến đường thương mại thời kỳ Phục hưng. Các nhà khảo cổ mô tả đây là một "hộp thời gian" thực sự, nơi thời gian dường như đã ngừng trôi.
Việc phát hiện "Camarat 4" không chỉ phá kỷ lục về độ sâu xác tàu tại Pháp mà còn mở ra những góc nhìn mới về lịch sử hàng hải châu Âu. Nó cung cấp những hiểu biết quý giá về thương mại, nghệ thuật và đời sống thường nhật trong thời kỳ Phục hưng. Các nhà nghiên cứu dự định tiếp tục nghiên cứu trong những năm tới, với mục tiêu tạo ra một bản dựng kỹ thuật số 3D của con tàu và thu thập mẫu vật để phân tích, và chuẩn bị một cuộc triển lãm cho một bảo tàng trên bờ biển PACA.
Sự kiện này cũng làm nổi bật sự phát triển của công nghệ khảo cổ dưới nước, cho phép khám phá những địa điểm trước đây không thể tiếp cận. Các phương tiện tự hành (AUV) và phương tiện điều khiển từ xa (ROV) ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc lập bản đồ đáy biển, thu thập dữ liệu và nghiên cứu các di tích dưới nước mà không gây hại. Công nghệ này không chỉ giúp khám phá mà còn cách mạng hóa việc bảo tồn biển và khả năng giám sát các hệ sinh thái mong manh.