Các cuộc khai quật khảo cổ tại Histria, một thành phố cổ nằm trên bờ Biển Đen của Romania, đã mang đến một phát hiện quan trọng từ thời La Mã. Trong những tàn tích của một ngôi nhà có niên đại từ thế kỷ 2–3 SCN, các nhà khảo cổ đã tìm thấy một kho báu, bao gồm hơn 40 đồng tiền và nhiều đồ trang sức bằng kim loại quý, được cho là thuộc về một gia đình La Mã giàu có vào thời điểm đó.
Những hiện vật này cung cấp cái nhìn về đời sống tại Histria trong thời kỳ Principate của La Mã. Nhiệt độ cao của đám cháy phá hủy ngôi nhà đã tạo ra điều kiện bảo quản độc đáo: các kim loại tan chảy và hợp nhất với nhau, giữ nguyên hình dạng của chiếc rương gỗ từng chứa chúng. Các đồng tiền riêng lẻ vẫn giữ được hình tròn ban đầu, mặc dù có bị ăn mòn theo thời gian.
Bên cạnh kho tiền, các nhà khảo cổ còn thu thập được các hiện vật khác từ cùng một lớp đất, bao gồm bình gốm, chữ khắc và các vật dụng làm từ đồng, sắt và thủy tinh, phản ánh một nền văn hóa vật chất phong phú và đa dạng. Ngôi nhà được mô tả là “sang trọng”, với sàn nâng cao và tường trang trí bằng vữa sơn màu, thể hiện địa vị xã hội cao của những cư dân.
Histria, ban đầu được thành lập như một thuộc địa Hy Lạp bởi những người định cư từ Miletus vào giữa thế kỷ 7 TCN, sau đó phát triển thành một thành phố La Mã quan trọng ở bờ tây Biển Đen. Trong thời kỳ Đế chế La Mã, đặc biệt là thời Principate, thành phố giữ vị trí quan trọng về kinh tế và thương mại. Những khám phá La Mã trước đây đã xác nhận sự hiện diện mạnh mẽ của La Mã trong khu vực.
Các cuộc khai quật tại Histria có ý nghĩa lớn trong việc hiểu biết về nền văn minh La Mã và sự mở rộng của nó vào lãnh thổ Romania ngày nay. Nghiên cứu tiếp tục sẽ giúp làm rõ nguồn gốc và ý nghĩa lịch sử của các hiện vật, cũng như mối liên hệ của chúng với lịch sử Histria. Di tích khảo cổ này được coi là một trong những khu định cư đô thị cổ nhất của Romania và minh chứng cho mối liên hệ lịch sử sâu sắc của khu vực với thế giới Hy Lạp và La Mã.