Các nhà khoa học Mauritius sử dụng hiện tượng sinh sản tập thể để tạo đột phá trong phục hồi rạn san hô

Vào tháng 10 năm 2025, vùng nước tại Vịnh Blue, Mauritius, đã nhuộm một màu hồng vàng rực rỡ. Đây là khoảnh khắc hàng triệu giao tử san hô đồng loạt trồi lên mặt nước, thắp sáng đầm phá bằng ánh sáng của sự tái sinh. Hiện tượng sinh sản đồng bộ quy mô lớn này không chỉ là một cảnh tượng thiên nhiên hiếm thấy mà còn là bước tiến then chốt đối với các nhà khoa học đang thúc đẩy những phương pháp tiên tiến nhằm phục hồi các rạn san hô đang bị đe dọa nghiêm trọng.

Sự kiện thu thập giao tử này là một phần không thể thiếu của dự án kéo dài ba năm, được khởi động từ năm 2024 và được coi là một trong những nỗ lực phục hồi san hô lớn nhất tại khu vực Tây Ấn Độ Dương. Theo nhịp đập của đại dương, các nhóm nghiên cứu quốc tế và địa phương, bao gồm SECORE International, Oceanarium Odysseo và Đại học Mauritius, đã phối hợp chặt chẽ để thu thập những giao tử quý giá này trong tháng 10 năm 2025.

Các chuyên gia từ SECORE International đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn từng mầm sống: “Mỗi giọt sự sống trong vùng nước này là một cơ hội để trả lại hơi thở cho đại dương.” Lời khẳng định này phản ánh quyết tâm cao độ trong việc ứng dụng khoa học để chống lại sự suy thoái môi trường biển.

Thay vì tiếp tục dựa vào các kỹ thuật truyền thống như nhân bản hoặc phân mảnh, vốn đã cho thấy những hạn chế về mặt di truyền, các nhà khoa học hiện đang chuyển hướng tập trung vào sinh sản hữu tính tự nhiên. Chiến lược này được thiết kế nhằm mục đích tăng cường đa dạng di truyền – một yếu tố sống còn giúp các rạn san hô có khả năng thích nghi và tồn tại mạnh mẽ hơn trong điều kiện nhiệt độ đại dương ngày càng tăng.

Việc chuyển đổi chiến lược này diễn ra sau cuộc khủng hoảng tẩy trắng san hô nghiêm trọng gần đây, đã ảnh hưởng đến tới 80% san hô trên đảo Mauritius. Phương pháp tiếp cận dựa trên đa dạng gen này được xem là một bước đi mang tính cách mạng, hướng tới việc khôi phục khả năng phục hồi tự nhiên và lâu dài của hệ sinh thái biển, thay vì chỉ là giải pháp tạm thời.

Các nhà nghiên cứu tại Mauritius đang tận dụng kinh nghiệm quý báu mà SECORE đã tích lũy được tại khu vực Caribe, nơi họ đã đạt được thành công đáng kể trong việc nuôi trồng các loài san hô chịu nhiệt vào năm 2023. Tại Ấn Độ Dương, kinh nghiệm này được phát triển và bản địa hóa hơn nữa với sự tham gia tích cực của tổ chức phi chính phủ Eco-Sud.

Cụ thể, nhóm nghiên cứu đang nỗ lực xây dựng một lịch sinh sản chi tiết cho toàn bộ khu vực Tây Ấn Độ Dương. Đây là một nhiệm vụ phức tạp bởi khu vực này trước đây gần như không có dữ liệu khoa học rõ ràng về chu kỳ sinh sản của san hô. Đại diện của Reef Conservation Mauritius chia sẻ về công việc mang tính nền tảng này: “Chúng tôi đang viết nên cuốn lịch sống của đại dương, để mỗi con sóng đều biết khi nào là thời điểm của sự khai sinh.”

Một phần quan trọng của dự án là việc thành lập một trung tâm đào tạo chuyên sâu tại Mauritius. Trung tâm này sẽ là nơi chuyển giao kiến thức và kỹ thuật phục hồi san hô cho các chuyên gia đến từ các quốc gia láng giềng như Madagascar, Comoros, Tanzania và Kenya. Mô hình đổi mới này – được đánh giá là kinh tế, có khả năng mở rộng quy mô và bền vững về mặt sinh thái – đang đặt nền móng vững chắc cho một làn sóng phục hồi san hô mới trong khu vực.

Việc duy trì và làm giàu sự phong phú về di truyền cho các rạn san hô là yếu tố then chốt, đảm bảo tiềm năng tiến hóa của chúng và nâng cao khả năng thích ứng với những thay đổi phức tạp của khí hậu toàn cầu. Thông qua những nỗ lực khoa học và hợp tác này, Mauritius đang chứng minh rằng đại dương, hơi thở của chính Trái Đất, có thể được hồi sinh.