Bom Đạn Chìm Bỗng Hóa Thành Rạn San Hô: Bài Học Về Thiên Nhiên, Con Người Và Tương Lai Biển Cả

Chỉnh sửa bởi: Inna Horoshkina One

Đạn dược han gỉ từ Thế chiến II đang làm ô nhiễm các biển của châu Âu

Vào tháng 10 năm 2024, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một cảnh tượng không ai ngờ tới dưới đáy Vịnh Lübeck: những cộng đồng sinh vật dày đặc, trù phú đang phát triển mạnh mẽ trên các loại đạn dược thời Thế chiến thứ hai đang bị ăn mòn.

Морская звезда ( Asterias rubens ) на куске тротила, части неразорвавшейся нацистской крылатой ракеты на дне Любекского залива. Фотография: Андрей Веденин/DeepSea Monitoring Group/AFP/Getty

Thứ được tạo ra với mục đích hủy diệt giờ đây lại trở thành cấu trúc nâng đỡ sự sống. Đây chính là tâm điểm của một trong những khám phá khoa học quan trọng nhất năm 2025.

1. Nơi Rác Thải Chiến Tranh Trở Thành Vườn Biển

Các nhà khoa học thuộc Viện Nghiên cứu Senckenberg đã sử dụng thiết bị lặn điều khiển từ xa (ROV) để khảo sát khu vực đổ bỏ vũ khí quân sự cũ. Họ chuẩn bị tinh thần để chứng kiến kim loại hoen gỉ, các vệt độc hại hoặc sự trống rỗng hoàn toàn.

Tuy nhiên, thiết bị đã ghi lại một thực tế hoàn toàn khác: mật độ sinh vật lên tới hơn 40.000 cá thể trên mỗi mét vuông.

Mật độ này có thể so sánh với các rạn san hô. Nó còn dày đặc hơn cả đáy biển xung quanh, và vượt trội hơn hẳn các khu vực bùn tự nhiên tại vùng biển Baltic.

2. Tại Sao Lại Có Sự Khác Biệt Lớn Như Vậy?

Nguyên nhân nằm ở đặc điểm địa chất của Baltic. Đáy biển nơi đây chủ yếu là bùn, thiếu vắng các cấu trúc cứng. Những tảng đá tự nhiên đã bị con người khai thác gần hết cho mục đích xây dựng từ thế kỷ 19 và 20. Hoạt động 'đánh bắt đá' này chỉ chấm dứt vào năm 1976, làm thay đổi hoàn toàn kiến trúc đáy biển.

Khi các vỏ đạn dược – bao gồm bom V-1, đạn pháo và bom hàng không – xuất hiện dưới đáy biển, chúng trở thành thứ mà tự nhiên đã thiếu vắng bấy lâu nay. Biển cả không hề bận tâm kim loại này đến từ đâu; nó đơn giản là tận dụng chúng để duy trì sự sống.

3. Đạn Dược Trở Thành Nền Tảng Mới: Giải Mã Khoa Học

Những thân kim loại của đạn dược đã cung cấp môi trường lý tưởng cho sự phát triển của các sinh vật biển. Chúng đóng vai trò là:

  • Nơi để trai sò bám vào,

  • Bệ đỡ cho sao biển,

  • Nơi trú ẩn an toàn cho các loài cá,

  • Và là đấu trường cho sự phục hồi quần thể cá tuyết.

  • Cấu trúc đã tạo ra sự sống. Chức năng hủy diệt của đạn dược đã bị lãng quên; chỉ còn lại hình dạng vật lý của chúng.

    4. Độc Tố Tồn Tại, Nhưng Thiên Nhiên Khôn Ngoan Hơn

    Các báo cáo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment vào tháng 9 năm 2025 đã chỉ ra những điểm đáng chú ý. Đúng là các chất như TNT và RDX đang bị rò rỉ, và nồng độ có thể gây nguy hiểm. Dấu vết hóa học của chiến tranh vẫn hiện hữu gần khu vực này.

    Tuy nhiên, điểm đáng kinh ngạc là sự sống tập trung chủ yếu trên các bộ phận kim loại, chứ không phải trực tiếp trên vật liệu chất nổ. Các sinh vật biển dường như đang khéo léo 'né tránh' những khu vực bị ô nhiễm nặng.

    Đây không phải là sự đấu tranh sinh tồn gay gắt, mà là một sự tự điều chỉnh tuyệt vời của hệ sinh thái. Thiên nhiên phân loại không gian theo logic năng lượng đơn giản: 'nơi này có thể sống', và 'nơi kia không có điều kiện phù hợp'.

    5. 1,6 Triệu Tấn Vũ Khí Dưới Đáy: Di Sản Đang Thở

    Vùng biển thuộc chủ quyền Đức chứa đựng khoảng 1,6 triệu tấn vũ khí cũ. Giờ đây, chúng ta biết rằng một phần của 'quá khứ kim loại' này đang kiến tạo nên 'tương lai sinh học'.

    Trong khu vực nghiên cứu, người ta đã tìm thấy 10 tên lửa hành trình V-1, hay Fi 103, từ thời Đức Quốc xã. Thứ từng được phóng đi để tàn phá các thành phố giờ đây đang đứng vững dưới đáy biển, hỗ trợ sự sống.

    6. Dọn Dẹp Hay Giữ Lại? Xung Đột Sinh Thái Quan Trọng Nhất Của Baltic

    Việc làm sạch đáy biển là một nhiệm vụ an ninh thiết yếu. Nguy cơ phát nổ và ô nhiễm lâu dài không thể bị xem nhẹ.

    Nhưng nếu loại bỏ những quả bom này, các hệ sinh thái đã phát triển xung quanh chúng cũng sẽ biến mất theo. Điều này đặt ra một câu hỏi hóc búa cho giới khoa học: Liệu chúng ta có thể làm sạch biển mà không hủy hoại sự sống mà nó đã kịp tạo ra trên đống rác của chúng ta không?

    Các nhà khoa học đã đề xuất một giải pháp: thay thế những quả bom đang phân hủy bằng các khối bê tông được thiết kế đặc biệt để làm rạn nhân tạo.

    Mục đích là:

    • Bảo tồn cấu trúc sinh học của môi trường,

  • Loại bỏ mối đe dọa phát nổ,

  • Giảm thiểu độc tính,

  • Và giữ lại sự sống tại ngôi nhà mới của chúng.

  • Chính phủ Đức đã cấp 100 triệu Euro cho dự án thí điểm này. Lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, trọng tâm không còn là cách loại bỏ vũ khí, mà là cách thay thế chúng một cách khôn ngoan về mặt sinh thái.

    7. Thông Điệp Của Biển Baltic – Triết Lý Không Cần Lời Lẽ

    Đây không chỉ là câu chuyện về chiến tranh hay rác thải kim loại. Đây là câu chuyện về cách thiên nhiên vận hành:

    • Nơi nào có hình dạng – sự sống sẽ tìm đến.

  • Nơi nào có cấu trúc – cộng đồng sẽ hình thành.

  • Nơi nào có không gian – trật tự sẽ xuất hiện.

  • Baltic đang làm điều mà con người chưa làm được: Nó biến sự hủy diệt thành điểm tựa. Nó tiếp nhận kim loại chiến tranh nhưng từ chối ý nghĩa của chiến tranh. Nó chứng minh rằng sự sống phát triển không phải nhờ điều kiện lý tưởng, mà nhờ điều kiện sẵn có.

    Và quan trọng nhất, nó nhắc nhở chúng ta rằng: Không có nơi nào là chết chóc nếu còn cơ hội để phát triển. Ngay cả tàn dư của chiến tranh cũng có thể trở thành nền móng cho tương lai.

    Nguồn

    • The Guardian

    • Yahoo News Australia

    • The Guardian

    • Mental Floss

    • SciTechDaily

    Bạn có phát hiện lỗi hoặc sai sót không?

    Chúng tôi sẽ xem xét ý kiến của bạn càng sớm càng tốt.