Vào tháng 4 năm 2025, tại khu vực đông nam dãy Andes của Ecuador, thuộc tỉnh Morona-Santiago, các nhà thực vật học đã ghi nhận một khám phá quan trọng: một loài thực vật hoàn toàn mới đối với khoa học, được đặt tên là Ceratostema limonensis. Đại diện mới này của họ Thạch Nam (Ericaceae) đã được mô tả chính thức trên tạp chí khoa học Phytokeys vào tháng 9 năm 2025. Sự kiện này một lần nữa khẳng định sự đa dạng sinh học phi thường của Ecuador, nâng tổng số loài thuộc chi Ceratostema tại quốc gia này lên hơn 40 loài.
Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy C. limonensis ở khu vực xung quanh thành phố Limón, một vùng ít được nghiên cứu khoa học, trong các khu rừng chân núi trưởng thành. Loài này sinh sống ở độ cao dao động từ 1100 đến 1400 mét. Về mặt hình thái học, C. limonensis có thể được phân biệt rõ ràng với loài tương đồng C. gualaquizensis nhờ vào các đặc điểm như chỉ nhị ngắn hơn và cấu trúc đài hoa khác biệt. Do số lượng mẫu vật được biết đến còn hạn chế, các nhà khoa học đã tạm thời xếp loài này vào nhóm "Thiếu dữ liệu" (Data Deficient, DD) theo tiêu chí của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN).
Khu vực sinh sống của loài mới được phát hiện này đang phải đối mặt với áp lực nghiêm trọng từ các hoạt động mở rộng nông nghiệp và khai thác mỏ. Việc tìm thấy C. limonensis trong những khu rừng thuộc các "điểm nóng" đa dạng sinh học toàn cầu ngay lập tức đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc bảo tồn môi trường sống. Những khám phá như thế này đóng vai trò như một lời nhắc nhở mạnh mẽ về sự cần thiết phải đánh giá lại và ưu tiên hóa các chiến lược bảo tồn trong khu vực, đặc biệt là khi đối diện với tốc độ phát triển kinh tế thiếu kiểm soát.
Chi Ceratostema, nơi C. limonensis vừa được thêm vào, có phạm vi phân bố rộng, trải dài từ Venezuela và Guyana đến phía bắc Peru, bao phủ các độ cao từ 450 đến 3950 mét. Ecuador giữ vị trí dẫn đầu thế giới về sự phong phú loài trong chi này, với phần lớn các đơn vị phân loại tập trung ở các khu rừng cận núi cao và rừng núi trên sườn phía đông của dãy Andes. Các cuộc khảo sát thực địa gần đây tại khu vực này cũng đã mang lại những phát hiện quan trọng khác, bao gồm cả Ceratostema gearyana và Ceratostema moronasantiagoensis, minh chứng cho dòng chảy liên tục của các khám phá khoa học tại vùng đất giàu có nhưng dễ bị tổn thương này.