Các nhà khoa học đã xác định được 85 hồ băng ngầm mới chưa từng được biết đến bên dưới thềm băng Nam Cực, nâng tổng số hồ băng ngầm được biết đến lên 231. Phát hiện này, dựa trên dữ liệu vệ tinh CryoSat của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) trong một thập kỷ (từ 2010 đến 2020), mang lại những hiểu biết sâu sắc quan trọng về cấu trúc băng của lục địa và tác động của nó đến mực nước biển toàn cầu.
Những hồ nước ẩn mình này đóng vai trò thiết yếu trong sự di chuyển và ổn định của sông băng. Các hồ băng ngầm hoạt động, với chu kỳ thoát nước và tái nạp, cung cấp một cửa sổ độc đáo để quan sát các quá trình diễn ra ở đáy thềm băng. Nghiên cứu cũng lập bản đồ năm mạng lưới thoát nước mới, bao gồm các hệ thống hồ liên kết với nhau. Phát hiện này, được công bố trên tạp chí Nature Communications, nhấn mạnh những thách thức trong việc quan sát các sự kiện dưới lòng băng do lớp băng dày hàng trăm mét bao phủ.
Các nhà khoa học hiện đã quan sát thấy 12 chu kỳ nạp và rút nước hoàn chỉnh, nâng tổng số quan sát được lên 48, một sự gia tăng đáng kể so với con số 36 trước đó. Dữ liệu từ vệ tinh CryoSat-2 của ESA đã cho phép các nhà nghiên cứu phát hiện những thay đổi nhỏ về độ cao bề mặt băng, dấu hiệu của các hồ băng ngầm đang đầy và rút nước bên dưới lớp băng dày. Phương pháp xử lý dữ liệu tiên tiến đã giúp tái tạo các mẫu độ cao bề mặt chi tiết, cho phép các nhà khoa học xác định vị trí và ranh giới thay đổi của các hồ nước.
Phần lớn các hồ mới được phát hiện, 73 trong số 85 hồ, nằm dưới Đông Nam Cực, thềm băng lớn nhất và dày nhất của lục địa. Khoảng 81% các hồ hoạt động được phát hiện nằm dưới các dòng băng chảy nhanh, nơi tốc độ băng vượt quá 50 mét mỗi năm. Điều này củng cố mối liên hệ giữa dòng chảy nước dưới lòng băng và chuyển động của thềm băng.
Các hồ băng ngầm này có thể ảnh hưởng đến động lực học của băng bằng cách thay đổi ứng suất cắt ở đáy, từ đó tác động đến tốc độ chảy của sông băng. Việc thoát nước đột ngột từ các hồ này có thể làm tăng tốc độ chảy của băng, như đã quan sát thấy ở hệ thống sông băng Byrd, nơi tốc độ tăng 10% trong hơn một năm. Các hồ nước này cũng có thể trao đổi nước với các hồ khác hoặc môi trường xung quanh thông qua các kênh ngầm, phân phối lại áp lực và ảnh hưởng đến hành vi của thềm băng trên quy mô khu vực.
Sự hiểu biết về các hệ thống thủy văn dưới lòng băng này là rất quan trọng để cải thiện các mô hình dự báo mực nước biển dâng trong tương lai. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các hồ băng ngầm có thể chứa các hệ sinh thái vi sinh vật độc đáo, thích nghi với điều kiện khắc nghiệt như bóng tối và nhiệt độ gần đóng băng. Những khám phá này có ý nghĩa quan trọng đối với nghiên cứu sự sống ngoài Trái Đất, chẳng hạn như trên các mặt trăng băng giá như Europa hoặc Enceladus.