Saskatchewan đang chứng kiến một cảnh tượng ngoạn mục của loài sếu đầu đàn trong mùa di cư hàng năm, mang đến cơ hội hiếm có cho những người yêu chim chiêm ngưỡng loài chim khổng lồ đang bị đe dọa này.
Những chú chim cao lớn này thực hiện một hành trình ấn tượng hàng năm từ Vườn quốc gia Wood Buffalo đến Vịnh Mexico. Các vùng đất ngập nước của Saskatchewan đóng vai trò là điểm dừng chân quan trọng, cung cấp nơi nghỉ ngơi và nguồn dinh dưỡng thiết yếu cho chúng. Mùa di cư năm 2025 đang diễn ra sôi nổi, với các tổ chức như Living Sky Wildlife Rehabilitation tổ chức các chuyến tham quan có hướng dẫn để quan sát cả sếu đầu đàn và sếu cát.
Nhờ những nỗ lực bảo tồn kéo dài hàng thập kỷ, số lượng sếu đầu đàn đã phục hồi đáng kể. Số lượng sếu đầu đàn ở Canada đã tăng từ chỉ 14 cá thể lên khoảng 550. Các nhà điều hành tour du lịch như Meadowlark Birding Tours và Nature Across Canada cung cấp cơ hội để chiêm ngưỡng kỳ quan thiên nhiên này trong suốt tháng 9 và tháng 10. Thời điểm lý tưởng để quan sát ở Saskatchewan là từ ngày 20 tháng 9 đến ngày 20 tháng 10, với cuối tháng 9 là thời điểm tốt nhất cho màu sắc mùa thu và giữa tháng 10 cho điều kiện chụp ảnh rõ nét hơn.
Saskatchewan được xem là một trong những địa điểm tốt nhất trên thế giới để quan sát sếu đầu đàn trong mùa di cư của chúng, khi chúng di chuyển từ miền bắc Canada đến bờ biển Texas. Các vùng đất ngập nước của tỉnh là điểm dừng chân yêu thích của loài chim này. Tổ tiên của sếu đầu đàn từng sinh sống và làm tổ tại Saskatchewan, nhưng do săn bắn và mất môi trường sống cách đây 100 năm, chúng đã gần như tuyệt chủng tại đây. Lần làm tổ cuối cùng được ghi nhận ở tỉnh này là vào năm 1929. Hiện tại, chúng chỉ dừng lại để nghỉ ngơi trên đường di cư.
Sếu đầu đàn là loài chim cao nhất ở Bắc Mỹ, có thể cao tới 1,5 mét và có tuổi thọ từ 22 đến 24 năm. Do tuổi thọ cao, chúng có tỷ lệ sinh sản rất thấp và chỉ bắt đầu làm tổ khi khoảng 5 tuổi. Mặc dù có thể nhầm lẫn với sếu cát, sếu đầu đàn thường cao hơn và có thể nhìn thấy rõ ràng ngay cả khi không cần ống nhòm, thường tập trung ở các vùng đất ngập nước hoặc các khu vực lân cận.
Các nỗ lực bảo tồn đã giúp phục hồi đáng kể số lượng sếu đầu đàn. Vào những năm 1940, chỉ còn 21 con sếu đầu đàn trong tự nhiên, nhưng nhờ các chương trình nhân giống và tái thả, số lượng đã tăng lên khoảng 699 cá thể vào năm 2023. Tuy nhiên, các quần thể tái du nhập này vẫn chưa tự duy trì được. Quần thể Aransas-Wood Buffalo là quần thể duy nhất tự duy trì, với khoảng 550 cá thể vào năm 2024/25. Mặc dù tình trạng của loài chim nguy cấp này đã cải thiện, nhưng vẫn còn những thách thức như tỷ lệ sinh sản thấp, hạn chế về môi trường sống, các yếu tố gây căng thẳng từ con người và khí hậu, cùng với nạn săn trộm.
Viện Wilder là đơn vị đi đầu trong chương trình nhân giống bảo tồn duy nhất của Canada cho loài này, nghiên cứu sếu đầu đàn ở Vườn quốc gia Wood Buffalo và các khu vực lân cận. Các nhà nghiên cứu đang sử dụng hình ảnh vệ tinh để phát hiện các tổ sếu đầu đàn và camera từ xa để nghiên cứu các nguyên nhân gây thất bại sinh sản, bao gồm cả tỷ lệ trứng nở thấp. Các nhà nghiên cứu cần phân biệt giữa vô sinh ở con đực và cái chết phôi sớm để tăng hiệu quả của các chương trình nhân giống bảo tồn.
Các tour du lịch quan sát sếu đầu đàn do Stan Shadick dẫn đầu đã giúp đếm số lượng đàn di cư hàng năm, với tất cả số tiền thu được từ các tour này đều được chuyển đến Living Sky Wildlife Rehabilitation ở Saskatoon. Nhóm du lịch đầu tiên đã đếm được 16 con sếu đầu đàn vào ngày 5 tháng 9, và tổng số cho mùa di cư mùa đông này là 72 con. Các tour du lịch quan sát sếu đầu đàn ở Saskatchewan, do Living Sky Wildlife Rehabilitation tổ chức, thường diễn ra từ ngày 20 tháng 9 đến ngày 20 tháng 10. Thời điểm tốt nhất cho thời tiết ấm áp và cảnh sắc mùa thu là từ ngày 20 đến 28 tháng 9, trong khi thời điểm tốt nhất để quan sát số lượng lớn nhất thường là từ ngày 7 đến 22 tháng 10. Đối với những người đam mê nhiếp ảnh, điều kiện chụp ảnh tốt nhất là từ ngày 10 đến 22 tháng 10.
Một tour công cộng kéo dài 8 giờ vào ngày 27 tháng 9 năm 2025, có thể có chi phí khoảng 490 đô la Canada cho một người hoặc 590 đô la Canada cho một nhóm từ 2-4 người. Các tour riêng có thể có chi phí cao hơn, ví dụ, một tour riêng kéo dài 2 ngày có thể có giá 1.330 đô la Canada cho một nhóm từ 1-4 người, bao gồm cả dịch vụ hướng dẫn. Các tour này không bao gồm chỗ ở, phương tiện đi lại và bữa ăn, và người tham gia cần tự chi trả chi phí đi lại bằng phương tiện cá nhân hoặc thuê xe.
Meadowlark Birding Tours cũng cung cấp các tour vào cuối tháng 9, từ ngày 27 đến 30 tháng 9 năm 2025, trùng với thời kỳ cao điểm của cuộc di cư của sếu đầu đàn và các loài chim nước ở trung tâm Saskatchewan. Các tour này bắt đầu và kết thúc tại Saskatoon, với các chuyến bay nội địa đến Saskatoon từ Calgary và Toronto hàng ngày. Độ khó của tour được đánh giá là dễ dàng, chủ yếu là quan sát chim dọc đường đi bộ ngắn trên địa hình bằng phẳng. Quy mô nhóm nhỏ từ 4-12 người để đảm bảo trải nghiệm tốt nhất. Chi phí tour là 455 đô la Canada cộng thêm 5% thuế, bao gồm dịch vụ hướng dẫn chuyên nghiệp.