Từ 'Parasocial' của Cambridge Dictionary 2025 Phản Ánh Sự Phổ Biến Của Mối Quan Hệ Một Chiều

Từ điển Cambridge đã chính thức chọn 'parasocial' là Từ của Năm 2025, một sự kiện ngôn ngữ học làm nổi bật sự gia tăng đáng kể trong việc hình thành các mối quan hệ một chiều giữa cá nhân với người nổi tiếng, các nhân vật có ảnh hưởng trên mạng, và thậm chí là các mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) đối thoại. Thuật ngữ này, được định nghĩa là 'liên quan hoặc liên hệ mà một người cảm nhận được giữa bản thân họ và một người nổi tiếng mà họ không hề quen biết', đã chuyển mình từ một khái niệm học thuật sang một phần của dòng chảy ngôn ngữ đại chúng, phản ánh nhịp điệu văn hóa năm 2025, theo ông Colin McIntosh, quản lý chương trình từ vựng của Cambridge Dictionary.

Hiện tượng này được minh họa rõ nét qua sự kiện ca sĩ Taylor Swift và cầu thủ bóng bầu dục Travis Kelce công bố đính hôn vào tháng Tám năm 2025, một khoảnh khắc khiến nhiều người hâm mộ cảm thấy có sự gắn kết cá nhân sâu sắc với cặp đôi dù không hề quen biết họ ngoài đời thực. Giáo sư Simone Schnall, chuyên gia tâm lý học thực nghiệm xã hội tại Đại học Cambridge, cảnh báo rằng sự gia tăng các mối quan hệ 'parasocial' có thể dẫn đến lòng trung thành cực đoan và cảm giác tin tưởng không có cơ sở, đặc biệt khi xu hướng này đang mở rộng sang các công cụ AI như ChatGPT, nơi người dùng tìm kiếm sự khẳng định tích cực hoặc coi AI như một hình thức trị liệu thay thế.

Sự quan tâm tăng vọt này được ghi nhận qua việc trang web của Cambridge Dictionary chứng kiến những đợt tăng đột biến về số lượt tra cứu từ 'parasocial', một từ được các nhà từ điển học bắt đầu theo dõi từ năm 2023 sau khi nó xuất hiện nhiều trên các bài báo và mạng xã hội. Thuật ngữ 'parasocial' có nguồn gốc từ bài báo năm 1956 của Horton và Wohl, 'Mass Communication and Para-Social Interaction', là sự kết hợp giữa 'social' và tiền tố 'para-' mang nghĩa 'tương tự hoặc song song, nhưng tách biệt'; sự thay đổi chính tả thành 'parasocial' phản ánh xu hướng hợp nhất các từ có tiền tố phổ biến trong ngôn ngữ.

Bên cạnh 'parasocial', Từ điển Cambridge cũng đã thực hiện một đợt cập nhật ngôn ngữ lớn, bổ sung hơn 6.000 từ, cụm từ và nghĩa mới trong năm qua, cho thấy sự biến đổi không ngừng của tiếng Anh dưới tác động mạnh mẽ của văn hóa Internet và các nền tảng số. Trong số các từ mới đáng chú ý có 'skibidi', 'delulu', và 'tradwife'. Cụ thể, 'delulu' (viết tắt của 'delusional') từng được Thủ tướng Úc Anthony Albanese sử dụng trong một bài phát biểu vào tháng Tám năm 2025 để mô tả kế hoạch năng lượng và kinh tế của phe đối lập là 'delulu with no solulu' (ảo tưởng mà không có giải pháp).

Những từ mới này, cùng với việc bổ sung các khái niệm như 'fandom' và 'stan' (ngưỡng mộ ở mức độ cực đoan), cho thấy ngôn ngữ đang phát triển trong văn hóa người hâm mộ và không gian số. Mặc dù sự thay đổi ngôn ngữ này mang lại sự sáng tạo, nó cũng đặt ra thách thức về chuẩn mực giao tiếp. Tuy nhiên, các chuyên gia ghi nhận mặt tích cực, khi các mối quan hệ 'parasocial' đôi khi có thể đóng vai trò bổ sung cho đời sống xã hội, giúp con người tìm thấy sự kết nối khi bạn bè hoặc gia đình không sẵn có, miễn là chúng không thay thế hoàn toàn các mối quan hệ thân thiết.