Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí *Journal of Neuroscience* vào tháng 9 năm 2025 đã hé lộ một cơ chế thần kinh tinh vi được kích hoạt khi chúng ta đi bộ, giúp điều chỉnh thính giác. Phát hiện này cho thấy bộ não xử lý âm thanh khác biệt khi di chuyển so với khi đứng yên, hệ thống thính giác trở nên nhạy bén hơn, minh chứng cho sự kết nối mật thiết giữa vận động và nhận thức. Để đi đến kết luận này, các nhà khoa học từ Đại học Chiết Giang và Đại học Würzburg đã ghi lại hoạt động não bộ của 35 người tham gia bằng thiết bị điện não đồ (EEG) di động trong khi họ thực hiện các hành động khác nhau: đứng yên, đi tại chỗ và đi theo hình số tám. Trong quá trình này, người tham gia lắng nghe các âm thanh có tần số nhất định ở mỗi tai.
Phát hiện quan trọng nhất là bộ não thể hiện sự "đồng bộ hóa" lớn hơn với âm thanh khi đi bộ, một hiện tượng được gọi là Phản ứng Thính giác Trạng thái Ổn định (SSAR). Phản ứng này, đo lường mức độ các tế bào thần kinh khớp với nhịp điệu âm thanh, mạnh mẽ hơn đáng kể khi đi bộ so với khi đứng yên hoặc đi tại chỗ. Điều này cho thấy sự dịch chuyển trong không gian, chứ không chỉ hành động vận động, là yếu tố then chốt để tăng cường xử lý thính giác ở các giai đoạn vỏ não ban đầu. Nghiên cứu đã xác nhận mối quan hệ giữa sự suy giảm sóng alpha (liên quan đến ức chế thần kinh) và sự tăng cường phản ứng thính giác (SSAR) khi đi bộ.
Một khám phá khác từ nghiên cứu là cách sự chú ý thính giác của chúng ta thay đổi một cách linh hoạt trong các khúc cua. Bằng cách phân tích hoạt động não bộ trong các khúc cua trên đường đi hình số tám, các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy bộ não ưu tiên xử lý âm thanh từ phía mà nó đang chuyển hướng. Ngay sau khi vượt qua đỉnh của khúc cua, sự chú ý chuyển sang phía đối diện. Sự thay đổi năng động này cho thấy một cơ chế "cảm biến chủ động" tinh vi, nơi bộ não điều chỉnh sự chú ý cảm giác một cách dự đoán để tối ưu hóa việc điều hướng.
Nghiên cứu cũng tiết lộ rằng đi bộ không cải thiện thính giác đồng đều mà đặc biệt ưu tiên các âm thanh phát ra từ ngoại vi. Trong một thí nghiệm thứ hai, sự thay đổi trong phản ứng não bộ (SSAR) lớn hơn nhiều khi đi bộ khi tiếng ồn đến từ một bên, nhưng không phải khi nó đến từ trung tâm. Độ nhạy cảm tăng cao với các kích thích ngoại vi này phù hợp với những gì đã biết trong lĩnh vực thị giác: khi chúng ta di chuyển, thị giác ngoại vi trở nên quan trọng để diễn giải tốc độ và hướng của dòng quang học. Nghiên cứu này chứng minh rằng hệ thống thính giác hoạt động tương tự, tăng cường nhận thức về môi trường xung quanh để tạo điều kiện định hướng và nhận thức không gian.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Chiết Giang và Đại học Würzburg đã sử dụng điện não đồ di động để ghi lại hoạt động não bộ của 35 người tham gia khi họ đi bộ theo một con đường hình số tám. Họ phát hiện ra rằng bộ não thể hiện phản ứng mạnh mẽ hơn với âm thanh khi đi bộ so với khi đứng yên, một hiệu ứng được cho là liên quan đến sự giảm hoạt động sóng alpha, vốn có vai trò ức chế thần kinh. Điều này cho phép bộ não xử lý thông tin cảm giác hiệu quả hơn khi đang di chuyển. Hơn nữa, nghiên cứu đã làm sáng tỏ cách bộ não điều chỉnh sự chú ý thính giác của chúng ta theo hướng di chuyển, ưu tiên xử lý âm thanh từ tai ở phía rẽ và sau đó chuyển sự chú ý sang tai đối diện khi vượt qua điểm cua. Khả năng này giúp chúng ta định vị và phản ứng với các tín hiệu âm thanh trong môi trường động một cách hiệu quả hơn.