ABD ve İsviçre, 200 Milyar Dolarlık Yatırım Karşılığında Gümrük Tarifelerinde İndirim Konusunda Anlaştı

14 Kasım 2025 tarihinde, Amerika Birleşik Devletleri ve İsviçre, ikili ekonomik ilişkileri kökten iyileştirmeyi amaçlayan kapsamlı bir ticaret anlaşmasına vardıklarını resmen duyurdu. Bu tarihi anlaşmanın merkezinde, ABD'nin İsviçre menşeli ürünlere uyguladığı ithalat vergilerinde yapılan dramatik bir indirim yer alıyor. Daha önce %39 gibi caydırıcı bir seviyede seyreden bu tarifeler, artık Avrupa Birliği'nden gelen mallara uygulanan oranlarla eşitlenerek %15 seviyesine çekildi. Bu düzenleme, İsviçre'nin ABD pazarına erişimini kolaylaştırarak ticaret hacmini artırmayı hedefleyen stratejik bir hamledir.

Bu önemli tarife indirimine karşılık olarak, İsviçre merkezli büyük şirketler, ABD ekonomisine 2028 yılının sonuna kadar toplam 200 milyar dolarlık rekor bir yatırım yapma taahhüdünde bulundu. Bu yatırım planının detayları, sermayenin hızla akacağını gösteriyor; zira taahhüt edilen miktarın en az 67 milyar dolarlık kısmının sadece 2026 yılı içinde ABD'ye yönlendirilmesi gerekiyor. Müzakereleri başarıyla sonuçlandıran ABD Ticaret Temsilcisi Jamison Greer, bu anlaşmanın temel amacının, geçtiğimiz yıl 38 milyar doları aşan ikili ticaret açığını dengelemek olduğunu ifade etti. Beyaz Saray yetkilileri ise, bu devasa sermaye akışının ülkenin dört bir yanında binlerce yüksek maaşlı ve kalıcı iş imkanının yaratılmasına zemin hazırlayacağını belirtti.

Tarifelerin %15'e düşürülmesi, ihracata dayalı yapısıyla bilinen İsviçre ekonomisi için hayati bir nefes alma alanı sağladı. Zira ülke, Ağustos 2025'te Trump yönetimi tarafından aniden uygulamaya konulan %39'luk yüksek vergiler nedeniyle büyük bir zorlukla karşı karşıya kalmıştı. Bu ağır gümrük vergileri, özellikle lüks saat üretimi, hassas makine mühendisliği, gurme peynirler ve ünlü İsviçre çikolatası ihracatı gibi ülkenin temel sektörlerine ciddi zararlar vermişti. Washington'daki temaslarının ardından açıklama yapan İsviçre Ekonomi Bakanı Guy Parmelin, görüşmeleri "çok yapıcı ve pozitif" olarak değerlendirdi ve indirimli gümrük vergilerinin birkaç hafta içinde resmi olarak yürürlüğe girmesini beklediğini dile getirdi.

Ticari anlaşma, yalnızca tarife indirimleriyle sınırlı kalmadı; İsviçre'nin Boeing tarafından üretilen uçak alımlarını artırma zorunluluğunu da içeriyor. Buna ek olarak, İsviçreli firmalar, üretim tesislerinin kayda değer bir kısmını ABD topraklarına kaydırmayı taahhüt etti. Bu stratejik yerelleşme, özellikle ilaç sektörü, altın işleme tesisleri ve demiryolu ekipmanları üretimi gibi kritik alanlara odaklanacak. Örneğin, küresel ilaç devi Roche, ABD'deki yeni ve büyük ölçekli bir farmasötik üretim tesisinin temelini atmak için çalışmalara şimdiden başladı. Bu tür adımlar, ABD'nin tedarik zinciri güvenliğini artırma çabalarına da katkıda bulunacaktır.

Müzakerelerdeki kilit ilerleme, aralarında Richemont, Rolex, MSC ve Partners Group yöneticilerinin de bulunduğu önde gelen İsviçreli iş dünyası liderlerinden oluşan bir heyetin Beyaz Saray'ı ziyaret etmesi ve Başkan Donald Trump ile bizzat görüşmesi sonrasında kaydedildi. Richemont Yönetim Kurulu Başkanı Johann Rupert, daha önceki yüksek tarifelerin Bern ve Washington arasındaki bir "yanlış anlaşılmanın" sonucu olduğunu ifade etmişti. Bu anlaşmanın kapsamının Lihtenştayn'ı da içerecek şekilde genişletilmesi, bölgedeki daha kapsamlı ekonomik koordinasyonun bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Bu ticari mutabakat, Atlantik ötesi ekonomik işbirliği için yeni bir dönemin kapısını aralamıştır.